панаціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. каго-што. Нацерці, намазаць чым‑н. усё, многае або ўсіх, многіх. Панаціраць рукі шкіпінарам.
2. што. Начысціць да глянцу ўсё, многае. Панаціраць паркет.
3. што. Пашкодзіць трэннем усё, многае. Панаціраць ногі. // Нацерці на чым‑н. многа чаго‑н. Панаціраць мазалі на руках.
4. чаго. Нарыхтаваць трэннем, нацерці вялікую колькасць чаго‑н. Панаціраць канапель. Панаціраць бульбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перастара́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Паказаць празмерную стараннасць у чым‑н., залішне пастарацца. І Анюта перастаралася. Карычневы пухір вырас значна большы, чым ён вырастаў кожны раз, калі яго надзімалі раней. А гэта прывяло да бяды — цацка лопнула. Корбан. [Цімохін:] — А капец той сам старшыня завяршаў .. Прыбег на поле, схапіў рыдлёўку і засыпаў капец зямлёй. Ды, відаць, перастараўся, зашмат зямлі накінуў. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пырну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што, чым.
Разм. Ударыць чым‑н. вострым. Саўка схапіў са стала нож з вострым канцом і пырнуў войта пад бок. Колас. Дзям’ян яшчэ раз пырнуў штыком.. [фашыста] ў грудзі і, забраўшы ўсю зброю, выйшаў на ганак. Кавалёў. — Бачыш, якая ў яго адмысловая рагаціна. Як пырне зверу ў жывот, дык той і асунецца. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
1. чым. Зрабіць моцны ўзмах чым‑н.; прымусіць што‑н. хістацца. Максімецкі ўсхапіўся, хапіў сваю вінтоўку за рулю, размахнуў ёю навокал сябе і палажыў на месцы аднаго немца. Чорны.
2. што. Развесці ў бакі, раскінуць. Размахнуць крылы.
3. што. Разм. Развіць, разгарнуць што‑н. у вялікіх маштабах. Вось і сядзіба! Можна размахнуць Такі маёнтак. З. Астапенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяздо́казны, ‑ая, ‑ае.
Не падмацаваны доказамі; недаказаны, галаслоўны. Не разумеў я аднаго, чым кіраваўся і што думаў Мятлюг, выступаючы з такой бяздоказнай крытыкай нарыса. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
верхагля́дства, ‑а, н.
Разм. Павярхоўныя, няўважлівыя адносіны да чаго‑н.; неглыбокае знаёмства з чым‑н. Больш за ўсё на свеце.. [Арлоўскі] ненавідзеў верхаглядства, пустую балбатню. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
індэксі́раванне, ‑я, н.
1. Спец. Выражэнне зместу тэксту якога‑н. дакумента ў тэрмінах мовы інфармацыйна-пошукавай сістэмы.
2. Прыстаўленне індэксаў на чым‑н. Індэксіраванне пісьмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кампенсава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад кампенсаваць.
2. у знач. прым. Які мае кампенсацыю (у 2 знач.); ураўнаважаны чым‑н. Кампенсаваны парок сэрца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гераізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; незак., каго-што.
Бачыць у кім‑, чым‑н. героіку, надзяляць гераічнымі рысамі. Гераізаваць учынак. □ Раман гераізуе капітана падводнага карабля Немо. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гіль, ‑я, м.
Разм. Тое, што і снягір. Чым далей ад дому, меней гілёў са сваімі чырвонымі грудкамі, — не пырхаюць з куста на куст. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)