Verbum

евангелі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Кожны з чатырох складальнікаў евангелля (у 1 знач.), якія былі прызнанне царквой.

2. Член евангелічнай абшчыны або секты. У Мінску сваю абшчыну — «збор» у канцы XVII ст. мелі евангелісты і кальвіністы. «Полымя».

прыві́цца, прыўецца; пр. прывіўся, ‑вілася, ‑лося; зак.

Замацавацца, укараніцца, стаць звычайным. Ні класіцызм, ні рамантызм, ні сентыменталізм як творчыя метады не прывіліся ў беларускай літаратуры. «Полымя». Вось недзе ў часе вандровак і прывілося роду Абрама прозвішча Плотка. Пестрак.

пустазво́нства, ‑а, н.

Разм.

1. Пустыя, беззмястоўныя словы, размовы. У літаратуры перамагае толькі чалавечае і чалавечнае, і фальш, пустазвонства, бяздумная даніна чарговай модзе.. урэшце будуць названы сваімі імёнамі. «Полымя».

2. Паводзіны, словы пустазвона. Максіма раздражняла Міколава пустазвонства. Машара.

разру́ха, ‑і, ДМ ‑русе, ж.

Поўнае расстройства, развал у гаспадарцы, у эканоміцы. Пасляваенная разруха. □ [Чарнавус:] Нябожчыца пакінула .. [дачку] маленькую ў голад і разруху. Крапіва. Пасяўныя кампаніі вясною і ўвосень 1921 года адбываліся ў Беларусі ў цяжкіх умовах разрухі. «Полымя».

самавызначэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. самавызначацца — самавызначыцца (у 1 знач.).

2. Права нацыі на стварэнне сваёй нацыянальнай дзяржаўнасці. Права нацый на самавызначэнне. □ Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя абвясціла роўнасць і суверэннасць народаў Расіі, іх права на самавызначэнне. «Полымя».

сімвалізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

З’явіцца (з’яўляцца), быць сімвалам чаго‑н. Верш «Тры браты» сімвалізуе сабой адзінства рускага, украінскага і беларускага народаў. «Полымя». [Кола], якое запальвалі на купалле, .. магло ва ўяўленні старажытнага чалавека сімвалізаваць сонца. Ліс.

шчыпцы́, ‑оў; адз. няма.

Інструмент у выглядзе двух змацаваных па шарніры стрыжняў, які служыць для сціскання, расколвання, схоплівання, выдзірання чаго‑н. Шчыпцы для завіўкі валасоў. □ Паварушыў [дзед] шчыпцамі [ў каміне]. Сноп іскраў ірвануўся ўгору. Алесь маўчаў, гледзячы ў зыркае полымя. Караткевіч.

вы́хапіцца, ‑юцца; зак.

Разм. Нечакана і хутка з’явіцца адкуль‑н. Полымя выхапілася з-пад страхі. □ За лесам выхапілася поле, потым надышоў пералесак, вузенькая ручаіна. Мележ. Дзікія качкі выхапіліся аднекуль з-за лазнякоў і спалохана шуганулі ў неба. М. Ткачоў.

непрыма́нне, ‑я, н.

Немагчымасць або нежаданне прыняць, прызнаць што‑н., пагадзіцца з чым‑н. (пра думкі, погляды, прынцыпы і пад.). Герой яго [Марціновіча] апавяданняў — чалавек шчодрай душы, унутрана багаты, высакародны, паслядоўны ў сваім непрыманні мяшчанскай маралі і філасофіі эгаізму. «Полымя».

тэатралізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Прыстасаваць (прыстасоўваць) для тэатра, для паказу ў тэатры. Тэатралізаваць раман. □ Ігнат Буйніцкі з яго Першай Беларускай групай пачынае вывучаць, прапагандаваць народны танец, аднак амаль не апрацоўвае яго і не тэатралізуе. «Полымя».