Verbum

праткну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Пракалоць чым‑н. наскрозь. Гэты [зубр], здаецца, немалады. Але рогі па-маладому вострыя. Такі рог праткне наскрозь. Шамякін. Знятую трубку кары Коля перагнуў на сярэдзіне, зверху праткнуў пруцікам. Жычка.

•••

Пальца не праткнуць — пра вялікі, цесны натоўп. У магазіне было бітком пабіта людзей — пальца не праткнеш. Капыловіч.

сляпу́чы, ‑ая, ‑ае.

Вельмі яркі, асляпляльны. Зверху праз густую сетку галля і лісця падалі мне на твар гарачыя, сляпучыя промні сонца. Сачанка. У небе свяціла яркае сонца, і ад лесу на сляпучы белы снег клаўся густы цёмны цень. Арабей. Дождж ліў так, што ўся зямля ў сляпучым святле бліскавіц укрывалася сінім мільгаценнем кропель. Караткевіч.

хлюпаце́ць, ‑паціць; незак.

Разм. Тое, што і хлюпатаць. Была ранняя вясна, пахла вільготнай зямлёй, і на дне траншэі, у нас пад нагамі, часам хлюпацела вада. Шарахоўскі. / у безас. ужыв. Сакратар намок і зверху і спадыспаду — дарэмна халявы падцягваў — і цяпер хлюпаціць у ботах. Мурашка. Марозу не было, але і пад нагамі не хлюпацела. Ляўданскі.

цу́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Кароткі кусочак дрэва. Цётка Яніха раптам пачала расшпільваць цуркі-гузікі ў кажусе. Каліна. / Пра кароткі кусочак галінак маліны, парэчак і пад. Галіна ўзяла лучыну, распаліла агонь у жалезнай пячурцы, наліла шырокі жоўты гляк вадою і паставіла яго зверху на пячурку. У гляк кінула малінавых цурак. Галавач.

аплы́сці, аплыву, аплывеш, аплыве; аплывём, аплывяце; зак.

1. (1 і 2 ас. не ужыв.). Растаць, растапіцца зверху, з краёў і пачаць сцякаць, пакрываючы што‑н. рэшткамі растопленага рэчыва. Свечка аплыла.

2. Ацячы, заплыць тлушчам; азызнуць. Твар аплыў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пад дзеяннем вады, вільгаці пачаць апаўзаць. Бераг аплыў.

4. Тое, што і абплысці.

абсо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. абсох, ‑сохла; зак.

Зрабіцца сухім, высахнуць зверху. Зямля абсохла. На ветры вопратка хутка абсохла. □ [Раман] заўважыў на Асташонку мокрую кашулю і пацікавіўся: — Дзе гэта ты так выкупаўся, што яшчэ не абсох? Ваданосаў. // Высахнуць (пра вадкасць, што знаходзіцца на паверхні чаго‑н.). На аўсе яшчэ не абсохла раса. Крапіва.

•••

Малако на губах не абсохла гл. малако.

зляжа́цца і зле́жацца, злежыцца; зак.

Тое, што і злегчыся (у 1 знач.). — У гэтым месцы, дзе нам трубы ўкладваць, дно з вапны. І яна так зляжалася там, спрасавалася з ракавінкамі, чаротам, што ні ўкусіць, ні адрэзаць. Чыгрынаў. Паперы зляжаліся, прысталі адна да другой. Асіпенка. На страсе зверху тлела салома — не магла адразу заняцца агнём: злежалася. Пташнікаў.

нагарну́ць, ‑гарну, ‑горнеш, ‑горне; зак.

1. чаго. Горнучы, заграбаючы, сабраць у адно месца нейкую колькасць чаго‑н. Нагарнуць кучу попелу. □ [Назарэўскі] нагарнуў сабе пад галаву ўсялякіх лахманоў і лёг на лаве. Чорны.

2. што. Разм. Накрыць што‑н. чым‑н. Падкасаў [Кудзіш] рукаў ніжняй кашулі, нагарнуў яго на рану ў тры столкі і зверху моцна завязаў хустачкай. Галавач.

прыгрэ́бціся, ‑грабуся, ‑грабешся, ‑грабецца; ‑грабёмся, ‑грабяцеся; пр. прыгробся, ‑грэблася; заг. прыграбіся; зак.

1. Аказацца прыгрэбеным, прысыпаным чым‑н.; грабучы, прысыпацца чым‑н. [Тэкля:] — Няхай, думаю, лепей дастрэляць, і папаўзла на карачках да таго акна.. Прыбілася, аж сюды, снегам прыгрэблася зверху і от аж дасюль далежала. Грахоўскі.

2. Разм. неадабр. Прыйсці, прыцягнуцца. Нечакана лютаўскім завейным днём прыгробся Якаў. Лобан.