ятвя́гі, ‑аў.
Адно з старажытных заходнябалцкіх плямён, якое да 13 ст. насяляла тэрыторыю паміж Нёманам і вярхоўямі ракі Нараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Талава́ць ’вытоптваць, вытраўляць; утоптваць, трамбаваць’ (Гарэц., Юрч.), ’мучыць, цягаць’ (Сцяшк. Сл., Янк. 1), та́ловаць ’таптаць, мяць’ (ТС), та́ловать ’знішчаць’ (Альп.), та́ловаты ’цягаць, сцягваць у адно месца’ (Арх. Вяр.), талава́цца ’тоўпіцца’ (Юрч., Ян.). Параўн. укр. талува́ти ’таптаць, утоптваць; нядбала ставіцца’, рус. талова́ть ’красці’, иста́ловать ’знішчаць’. Згодна Вярэнічу (Арх. Вяр., 452), палеская форма суадносіцца з та́лыты ’сцягваць у адно месца; траціць’. Гл. таліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тандэ́м ’размяшчэнне адно за другім’, ’двухмесны веласіпед’ (ТСБМ). Праз польск. tandem ’двухколавы вазок, запрэжаны цугам, адзін за адным, коньмі’, ’веласіпед з двума сядзеннямі’, з англ. tandem ’размяшчэнне гужам, адно за адным; веласіпед для дзвюх асоб, якія сядзяць адна за адной’ < лац. tandem < *tamdem ’урэшце, урэшце рэшт’, што трансфармавалася ў значэнне ’ў даўжыню’, ’у працяг’, г. зн. ’адзін за адным’ (Сной₂, 750).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
друго́е сущ. друго́е, -го́га ср.;
ему́ говори́шь одно́, а он де́лает другое яму́ гаво́рыш (ка́жаш) адно́, а ён ро́біць друго́е (сваё).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́кавіна, ‑ы, ж.
1. Адно сцябло маку. Улева адразу гарод: белыя галовы качаноў і па баках сцежкі, што ідзе ў гумно, высокія макавіны. Галавач.
2. Адно зярнятка маку.
3. Галоўка маку, макаўка.
4. Вершаліна, верхавіна (у 1 знач.). Глуха гулі макавіны соснаў; з кароткімі прыпынкамі гукаў у глыбіні лесу дзяцел. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вядзёрны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да вядра. Вядзёрнае дно.
2. Ёмістасцю ў адно вядро. Вядзёрны бачок. Вядзёрны чыгун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жывапіса́нне, ‑я, н.
Кніжн. Яркае, вобразнае апісанне чаго‑н. Адно жывапісанне дэталей побыту не можа ўжо задаволіць сённяшняга чытача. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацьме́нне, ‑я, н.
Астранамічная з’ява, калі адно нябеснае цела або яго цень закрываюць другое нябеснае цела. Зацьменне Сонца. Зацьменне Месяца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
картава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.
Тасаваць карты. Корчак сяк і так картаваў карты. Выпадала адно: ісці па Раўбіча. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыцяжэ́нне, ‑я, н.
Фізічная з’ява, якая заключаецца ў тым, што адно цела імкнецца наблізіцца да другога. Магнітнае прыцяжэнне. Узаемнае прыцяжэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)