Verbum

ла́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; незак., каго-што.

1. Праяўляць пяшчотнасць, любоў, ласку¹.

Л. дзіця.

2. Пяшчотна дакранацца да каго-н., чаго-н., гладзіць.

Л. сабаку.

3. перан. Песціць, выклікаць прыемнае адчуванне.

Сонца л. твар.

|| наз. ла́шчанне, -я, н.

ля́снуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. гл. ляскаць.

2. каго і па чым. Ударыць рукой па твары, целе.

Л. па плячах.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Прапасці марна, згінуць (разм.).

Усё нажытае раптам ляснула.

ме́ркнуць, -ну, -неш, -не; ме́ркнуў, -нула і мерк, -кла; -ні; незак.

1. Траціць паступова яснасць, бляск; цямнець.

Зоркі меркнуць.

2. перан. Траціць сілу, славу, значэнне.

Слава меркне.

|| зак. паме́ркнуць, -ну, -неш, -не; паме́ркнуў, -нула і паме́рк, -кла; -ні.

нагрэ́бціся, -грабу́ся, -грабе́шся, -грабе́цца; -грабёмся, -грабяце́ся, -грабу́цца; нагро́бся, -грэ́блася і -грабла́ся, -грэ́блася і -грабло́ся; -грабі́ся; зак. (разм.).

1. Многа нагрэбці, стаміцца, грабучы.

Н. за дзень.

2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго-н. чужога ў вялікай колькасці.

Н. чужога дабра.

разбу́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; -бу́х, -хла; зак.

1. Набухнуць, раздацца, патаўсцець ад вільгаці.

Боты намоклі, разбухлі.

Пупышкі на дрэве разбухлі.

2. перан. Непамерна павялічыцца, разрасціся.

Штаты разбухлі.

Папка з дакументамі разбухла.

|| незак. разбуха́ць, -а́е.

разве́яць, -ве́ю, -ве́еш, -ве́е; -ве́й; -ве́яны; зак., што.

1. Разнесці ў розныя бакі (ветрам).

Віхор падхапіў шматкі сухога сена, падняў іх угару і развеяў.

2. перан. Рассеяць, знішчыць, разагнаць.

Р. трывогу.

Р. сумненні.

|| незак. разве́йваць, -аю, -аеш, -ае.

растрыбушы́ць, -бушу́, -бу́шыш, -бу́шыць; -бу́шаны; зак. (разм.).

1. каго (што). Пачысціць, выдаліўшы вантробы (рыбу, птушку і пад.); распатрашыць, выпатрашыць.

2. што, перан. Выкінуць, растрэсці што-н.; дастаць тое, што знаходзіцца ўнутры.

Р. чамадан.

|| незак. растрыбу́шваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́гарадзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. што. Выдзеліць, аддзяліць агароджай.

В. прагон для жывёлы.

2. перан., каго (што). Узяць пад абарону, пазбавіць ад адказнасці, абвінавачання каго-н. з вінаватых (разм.).

В. сябра.

|| незак. выгаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́лазка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. Выхад часткі войск з асаджанага ўмацавання для нападу на тых, хто акружае.

Зрабіць вылазку на ворага.

2. перан. Нечаканы варожы напад, выпад (неадабр.).

3. Фізкультурная прагулка.

Лыжная в.

пла́ха, -і, ДМ пла́се, мн. -і, плах, ж.

1. Кавалак расколатага ўздоўж бервяна.

2. Калода, на якой даўней адсякалі галаву прыгаворанаму да пакарання смерцю, а таксама памост, на якім адбывалася пакаранне.

Класці галаву на плаху (таксама перан.).