Тухля́нка ‘імшарніца, Andromeda polifolia L.’ (маг., Кіс.), ‘трава, смярдзючка’ (Бяльк.). Названа паводле спецыфічнага паху; расце на балотах, гл. імшарніца. Параўн. чэш. bahnítka, bahenka (Махэк, Jména, 177).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасвяжэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Які пасвяжэў, стаў свежым. [Паводка] шумела не так сабе: яна змывала з лугоў і далін увесь леташні бруд, каб на іх, чыстых і пасвяжэлых, зацвіла лотаць, прабілася новая, да болю ў вачах зялёная трава... Кірэенка. Назаўтра Рыгор, хоць спаў і мала, адчуў сябе пасвяжэлым. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́ха, ‑і, ж.
Унутраная частка плечавога выгібу. На завод спяшаліся рабочыя. Многія неслі пад пахамі кніжкі і сшыткі. Карпаў. Хлапчук падняў вопратку, моўчкі надзеў шапку, узяў пад паху халацік і знік за дзвярыма. Пальчэўскі. Роў зарос: трава, кусты, Крапіва па пахі. Гілевіч.
•••
Лахі пад пахі гл. лахі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марскі́ в разн. знач. морско́й;
~ка́я вада́ — морска́я вода́;
~ка́я трава́ — морска́я трава́;
м. флот — морско́й флот;
~ка́я пяхо́та — морска́я пехо́та;
○ м. клі́мат — морско́й кли́мат;
м. ву́зел — морско́й у́зел;
~ка́я капу́ста — морска́я капу́ста;
~ка́я зо́рка — зоол. морска́я звезда́;
м. леў — морско́й лев;
~ка́я мі́ля — морска́я ми́ля;
~ка́я хваро́ба — морска́я боле́знь;
◊ м. воўк — морско́й волк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Раза́к ’разак (трава)’, ’асака’ (чэрв., воран., лід., трак., паст., іўеў., ганц., барыс., докш., дзятл., Сл. ПЗБ), ’трыснёг’ (Кіс.). Утворана ад рэ́заць (гл.), паколькі расліна мае вострыя краі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мя́цьва ’корм свіней: дробна насечаная трава, пасыпаная мукой’ (Мядзв.), ’тс’, ’страва, прыгатаваная з зялёнай агародніны’ (КЭС, лаг.). Да мяць (гл.). Аб суфіксе -ва гл. Сцяцко, Афікс. наз., 34.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ільня́ненне ’трава, якая застаецца на льняным полі пасля таго, як выберуць лён’ (Жд. 2). Кандэнсат састаўной назвы ільняное поле з суф. ‑енн‑е; як макавенне, гуркавенне і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Райграс, райграс англійскі ’расліна Llolium perenne L.’ (Кіс.). Запазычанне, хутчэй за ўсё, праз рускую або польскую мову (гл. Нававейскі, Zapożyczenia, 84 < ням. rejgras) з англійскага словазлучэння rye grass ’іржавая трава’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
асмя́глы, ‑ая, ‑ае.
Які страціў звычайную вільготнасць; перасохлы. Па дарозе сустракаліся вёскі і ля хат, часам у глыбока задуме, шчыльна сцяўшы асмяглыя вусны мацяркі-сялянкі з дзецьмі. Галавач. Асмяглая, знявечаная зямля чакала людскіх рук. «Работніца і сялянка». // Прывялы ад гарачыні (аб раслінах). Б’юць фашыстаў нашы батальёны, Курчыцца асмяглая трава. Смагаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вя́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. вянуў і вяў, вянула і вяла; незак.
1. Страчваць свежасць (пра расліны). Прыпякала сонца, і яркая зелень знікала, трава бляднела, вяла ўвачавідкі. Васілевіч.
2. перан. Страчваць здароўе, сілу, бадзёрасць. [Муж Палікарпаўны] вянуў на вачах і ў дзень, калі Марыне споўнілася пятнаццаць год, памёр. Шахавец.
•••
Вушы вянуць гл. вуха.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)