неаха́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не захоўвае чыстаты, парадку. Неахайная гаспадыня. // Які ўтрымліваецца ў беспарадку, неакуратным стане. Неахайны пакой. □ Параход наводзіў туалет. Дні праз два зямля, канечны порт, не з’яўляцца ж туды неахайным карытам. Лынькоў.
2. Зроблены абы-як, без стараннасці. Неахайная работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-што.
1. Несучы, выдаліць, выставіць адкуль‑н. усё, многае або ўсіх, многіх. Пакой Ганны Сымонаўны аж пабольшаў, калі з яго павыносілі ўсю маёмасць. Дубоўка.
2. Вывезці, вымчаць адкуль‑н. усіх, многіх. Коні павыносілі байцоў на дарогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
світа́льны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да світання, які адбываецца ў час світання, на золку. На ўсходзе ярка разгаралася світальная зара. Якімовіч. У пакой залятаў світальны вецярок, настоены на халаднаватай цішыні, на ліповым цвеце, па чыстай і глыбокай сіні неба. Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́ня, ‑і.
1. м. і ж. Разм. Чалавек, які любіць спаць, многа спіць. — А дзе Ліда? — Спіць яшчэ. — О-о, соня, — нібы здзівіўся.. [Васіль] і падышоў да ўваходу ў другі пакой. Федасеенка.
2. ж. Невялікая жывёліна атрада грызуноў, якая праводзіць зіму ў спячцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уплы́сці і уплы́ць, уплыву, уплывеш, уплыве; уплывём, уплывяце; пр. уплыў, уплыла, ‑ло; заг. уплыві; зак.
1. Заплысці ўнутр. Лодка ўплыла ў бухту.
2. перан. Плаўна ўвайсці куды‑н. У пакой не ўвайшла, а як бы ўплыла, заняўшы палавіну яго, Сяргеева гаспадыня. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
невялі́кі в разн. знач. небольшо́й; невели́кий;
н. пако́й — небольша́я ко́мната;
н. ве́цер — небольшо́й ве́тер;
◊ ~кае шча́сце! — невелико́ сча́стье!;
~кая бяда́ — невелика́ беда́;
~кая ра́дасць — ма́ло ра́дости
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прысе́нак ’першы пакой ад уваходу ў дом (atrium)’ (Карскі, Труды), прысенак ’ганак; тамбур’ (Ласт.), толькі мн. л. прысе́нкі ’крыты ганак’ (Нас.), прысе́нцы ’ганак’, прысёнак, мн. л. прысе́нкі, прысе́нцы ’першыя, знешнія, уваходныя сенцы’ (Ласт.). Да се́ні, се́нцы (гл.), параўн. рус. дыял. присе́нок ’прыбудаваныя да хаты сенцы або камора ў сенцах; прыбудова да хлява, пуні’, присе́нки ’тс’, укр. присі́нок, присі́нки, присі́ння ’прыбудова; ганак; ганак са стрэшкай на двух слупках’, польск. przysionek ’прыхожая’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзе́цішча, ‑а, н.
Плод, тварэнне, вынік якой‑н. дзейнасці, чыіх‑н. клопатаў, намаганняў. Беларуская ССР — дзецішча Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі. □ Ужо другі год працуе першая чарга азотнатукавага завода — дзецішча сямігодкі. «Беларусь». Гэта быў той самы пакой, адкуль .. [Рэндал] сачыў за нараджэннем свайго дзецішча — касмічнага карабля. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мро́йны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да мроіва; падобны да мроіва. Бліскуча-зялёнае жыта паабапал дарогі выдавала як бы крыху туманным, і як бы водсвет яго .. пераліваўся ў мройнай далечы поля. Савіцкі. Зверху, праз рознакаляровыя шыбы ў вокнах, падала ў пакой мройнае залацістае святло. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нарука́ўнікі, ‑аў; адз. нарукаўнік, ‑а, м.
1. Чахлы, якія надзяваюцца зверху рукавоў пінжака, сукенкі і пад. для аховы ад пылу, гразі і інш. Надзець нарукаўнікі. □ Абцягваючы на хаду свае нарукаўнікі, у пакой забег бухгалтар Крык. Васілёнак.
2. Уст. Манжэты, якія прышываліся да рукавоў сукенкі, кофты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)