абфутрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
1. Абшыць футравінай што‑н. для ацяплення. Абфутраваць дзверы.
2. Спец. Абкласці футроўкай унутраныя сценкі металургічнай печы, топкі і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
занепако́ены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад занепакоіць.
2. у знач. прым. Устрывожаны, неспакойны. [Жэня] раз-пораз уставала і кідала занепакоеныя позіркі на дзверы аўдыторыі. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надзе́йнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць, якасць надзейнага. Надзейнасць работы матора. □ [Іван і Віктар] бачылі, як дырэктар выйшаў на ганачак, як замкнуў дзверы, як тузануў за ручку, правяраючы надзейнасць замка. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плюшч, ‑у, м.
Паўзучая расліна, якая абвіваецца вакол сваёй апоры. Над ганачкам павісаў гірляндамі плюшч — ён разросся так густа і нізка, што зусім закрыў дзверы. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пту́шынка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк. да птушка; маленькая птушка. Праз адчыненыя дзверы заляцела аднойчы ў клас нейкая маленькая птушынка. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
флегма́тык, ‑а, м.
Чалавек флегматычнага тэмпераменту. Нарэшце вядомы на ўвесь горад фотакарэспандэнт Пеця Чарнавус, душа хлопец, флегматык у працы і віхор у гульні, адчыніў дзверы. Шамякін.
[Ад грэч. phlegmaticos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рымкаць ’паскрыпваць’ (Крывіч, 12, 1926, 109), рымець, рымчэць ’працягла скрыпець (пра дзверы, вароты)’ (Крывіч, 12, 1926, 109), ры́мка ’першая тонкая струна ў скрыпцы’ (Мядзв.; Крывіч, 12, 1926, 109), рымст ’аднаразовы скрып’: чую, ажно вароты — рымст, рымст, — нехта паціхоньку іх адчыняе (Крывіч, 12, 1926, 109). Гукаперайманне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бля́мкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да блямкаць. У полі за вёскай блямкнуў тры разы падрад звон. Галавач. Рыпнулі ў хаце дзверы. Блямкнула клямка. І ўсё. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ламаць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што.
1. Адламаўшы, аддзяліць. Выламаць палку, штыкеціну.
2. Зламаўшы, выбіць, высадзіць. Выламаць дзверы.
•••
Выламаць з калена — пра немагчымасць дастаць, знайсці што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Аднакр. да гахаць. Нарэшце з усяе сілы мужчыны гахнулі яшчэ раз. І дзверы адчыніліся. Кавалёў. Наўмыснік гахнуў молатам па зубілу. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)