Verbum

параксі́зм, ‑у, м.

1. Моцны прыступ якой‑н. хваробы або абвастрэнне яе, якое адбываецца перыядычна. Параксізм кашлю.

2. перан. Прыступ якога‑н. душэўнага ўзбуджэння, пачуцця і знешняя яго праява.

[Грэч. paraxysmós — узбуджэнне, раздражненне.]

пераўзбро́іцца, ‑зброюся, ‑зброішся, ‑зброіцца; зак.

1. Узброіцца па-новаму, замяніць старыя сродкі зброі. Флот пераўзброіўся.

2. перан. Аснасціцца новым абсталяваннем, навейшымі матэрыяламі, сродкамі якой‑н. дзейнасці. Народная гаспадарка пераўзброілася.

прагні́сці і прагні́ць, ‑гніе; зак.

Згнісці, згніць наскрозь. Ужо даўно працякаў дах, прагнілі некаторыя дошкі ў вагоне. Лынькоў. // перан. Дайсці да стану распаду. Стары свет дашчэнту прагніў, струхлеў. Гурскі.

прадэкламава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак., што і без дап.

1. Выразна прачытаць мастацкі твор. Смялей і з большым захапленнем прадэкламаваў Сымон другі раз [верш]. Колас.

2. перан. Штучна, узнёсла прагаварыць.

прыкава́цца, ‑куецца; зак.

1. Прымацавацца шляхам коўкі.

2. перан. Стаць неадрыўна пакіраваным на каго‑, што‑н. (пра ўвагу, погляд і пад.). Позірк .. вачэй [Аляксея] прыкаваўся да маленькай маўклівай дзяўчынкі. Мележ.

раздружы́ць, ‑дружу, ‑дружыш, ‑дружыць; зак., каго-што.

Разм. Спыніць, перарваць чыю‑н. дружбу. Раздружыць сяброў. // перан. Прымусіць страціць прыхільнасць да чаго‑н., перастаць займацца чым‑н. Раздружыць з работай.

самазнішчэ́нне, ‑я, н.

Знішчэнне самога сябе або адзін аднаго. // перан. Разм. Злоўжыванне чым‑н. на шкоду свайму здароўю. — Вы тут займаецеся самазнішчэннем [куры́це], а я падамся на свежае паветра. Прокша.

скарэ́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.

Разм.

1. Скрывіць, сагнуць, скарабаціць. Сплюшчыўшы і скарэжыўшы кузаў «усюдыхода», Якавенка паімчаў далей. Мележ.

2. перан. Змяніць да непазнавальнасці, сказіць. Грымаса скарэжыла твар.

скупа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Пакупацца, акунуцца ў ваду. Скупалася [чайкі] ў хвалі. Як пена прыбою, бялюткімі сталі. Бялевіч. / у перан. ужыв. [Песня] скупаецца ў жытах, Высокіх і густых. Танк.

спля́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што.

Разм.

1. Запэцкаць, запляміць. Спляміць абрус.

2. перан. Зганьбаваць, зняславіць. Але нідзе, Нідзе, мой дружа верны, Не спляміў я Наш, гонар баявы. Кірэенка.