Verbum

гна́цца, ганю́ся, го́нішся, го́ніцца; гна́ўся, гна́лася; ганіся; незак., за кім-чым.

1. Бегчы следам, каб дагнаць або злавіць.

Г. за праціўнікам.

2. Імкнуцца да чаго-н., дамагацца каго-, чаго-н.

Г. за модай.

Г. за доўгім рублём.

дачу́цца, -чу́юся, -чу́ешся, -чу́ецца; -чу́ўся, -чу́лася, -чу́ліся; зак., пра каго-што і аб кім-чым (разм.).

Даведацца з чутак, дазнацца.

Пра пажар ён дачуўся ўчора.

Аб узнагародзе старшыня дачуўся толькі сёння.

|| незак. дачува́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (разм.).

дуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць; незак. (разм.).

1. каго (што). Жорстка, бязлітасна біць.

Яго ўжо не раз дубасілі за пакражу.

2. па чым, у што. Моцна стукаць.

Д. у дзверы.

|| зак. аддуба́сіць, -а́шу, -а́сіш, -а́сіць (да 1 знач.).

дыста́нцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Адлегласць, прамежак паміж чым-н.

Забег на кароткую дыстанцыю.

Сысці з дыстанцыі.

2. Участак адміністрацыйна-тэхнічнага падзелу чыгуначнага, шасэйнага або воднага пуці.

Начальнік дыстанцыі.

|| прым. дыстанцы́йны, -ая, -ае.

Дыстанцыйнае кіраванне.

напіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).

1. гл. наперці.

2. на каго-што. Рашуча адцясняць, цясніць.

Танкі напіралі з флангаў.

2. перан., на што. Асабліва падкрэсліваць што-н., настойваць на чым-н.

Н. на неабходнасць праверкі фактаў.

расклява́ць, -клюю́, -клюе́ш, -клюе́: -клюём, -клюяце́, -клюю́ць; -клю́й; -клява́ны; зак., што.

1. Клюючы, з’есці ўсё.

Куры расклявалі зерне.

2. Клюючы, пашкодзіць што-н. або пашырыць пашкоджанне ў чым-н.

Груганнё расклявала рану.

|| незак. расклёўваць, -аю, -аеш, -ае.

растраві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -тра́віцца; зак.

1. Моцна раздражніцца чым-н. (разм.).

2. Паглыбіцца або падняцца ад дзеяння кіслаты або іншых едкіх рэчываў (пра рэльеф малюнка, адбітку; спец.).

|| незак. растра́ўлівацца, -аецца і растраўля́цца, -я́ецца.

ры́цца, ры́юся, ры́ешся, ры́ецца; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Капацца ў чым-н. рыхлым, сыпкім (пра жывёл).

На пожні рыліся свінні.

2. перан. Перабіраць, перакладваць што-н. (звычайна шукаючы што-н.).

Р. ў шуфлядзе.

саско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.

1. Скочыць, скачком спусціцца ўніз.

С. з каня.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Не ўтрымаўшыся на чым-н., зваліцца, скінуцца.

Дзверы саскочылі з завесаў.

|| незак. саска́кваць, -аю, -аеш, -ае.

блыха́, -і́, ДМ блысе́, мн. бло́хі, блох, ж.

Маленькае паразітычнае бяскрылае насякомае.

Шукаць блох (таксама перан.: вышукваць нязначныя недахопы ў чым-н.).

|| памянш. бло́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

|| прым. блышы́ны, -ая, -ае.