Румя́нец ’ружовы ці ярка-чырвоны колер твару’, ’ружовая ці ярка-чырвоная афарбоўка неба пры ўзыходзе сонца’ (ТСБМ). Да румяны (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́малеваць, -люю, -люеш, -люе; -люй; -леваны; зак., што.
1. Малюючы, старанна і акуратна перадаць кожную дэталь; старанна намаляваць.
В. партрэт.
2. Пакрыць слоем фарбы; пафарбаваць (разм.).
В. машыну ў зялёны колер.
3. Расходаваць на афарбоўку (разм.).
В. усю фарбу.
|| незак. вымалёўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
серабры́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; -ро́ны; незак., што.
Пакрываць тонкім слоем серабра; надаваць чаму-н. серабрысты колер, бляск.
С. відэльцы.
Месяц серабрыў хвалі.
|| зак. вы́серабрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны і пасерабры́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; пасярэ́браны.
|| наз. серабрэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
медзь, ‑і, ж.
1. Хімічны элемент, метал чырванаватага колеру, вязкі і коўкі. // перан. Пра колер, які нагадвае колер медзі; чырвона-жоўты. Асенніх лісцяў плаўленая медзь кладзецца, астываючы, пад ногі. А. Вольскі. А неба звінела дубамі І сыпала медзь жалудоў. Пысін.
2. зб. Вырабы з гэтага металу. Не трубіў на зары гарніст, Не грымела аркестраў медзь. Панчанка.
3. зб. Разм. Медныя грошы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсіні́ць, ‑сіню, ‑сініш, ‑сініць; зак., што.
1. Падфарбаваць чым‑н. сінім. Падсініць ваду.
2. Апускаючы ў ваду з разведзенай сінькай, надаць сіняваты колер. Падсініць бялізну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перафарбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., што.
1. Афарбаваць, пафарбаваць нанава, у іншы колер. Перафарбаваць тканіны. Перафарбаваць валасы.
2. Афарбаваць, пафарбаваць усё, многае. Перафарбаваць усе машыны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перачарні́ць, ‑чарню, ‑чэрніш, ‑чэрніць; зак., што.
Разм.
1. Зрабіць вельмі чорным.
2. Пафарбаваць у чорны колер, пачарніць усё, многае. Перачарніць усе тканіны. Перачарніць усё серабро.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спапяле́лы, ‑ая, ‑ае.
Які ператварыўся ў попел. Ляжалі спапялелыя руіны, і цяжкі, прыгорклы, агідны пах ішоў ад іх. Самуйлёнак. // перан. Які набыў колер попелу; шэры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ба́рва 1 ’колер’ (БРС), ст.-бел. барва (Гіст. лекс., 116; Булыка, Запазыч., з XV ст.). Укр. ба́рва ’колер’ (з XVI ст.). З польск. barwa ’тс’ < с.-в.-ням. varwe (магчыма, праз чэш. barva; Брукнер, 17). Бернекер, 44; Слаўскі, 1, 28; Рыхардт, Poln., 33; Кюнэ, Poln., 43. Іншая версія: непасрэднае запазычанне з ням. мовы (Рудніцкі, 79; там і літ-pa), што, аднак, не вельмі пераконвае.
Ба́рва 2 ’верхняе адзенне яркага колеру’ (Нас.). Ст.-бел. XVII ст.: ’верхняе адзенне, кафтан, святочная вопратка’ (Нас. гіст.; Булыка, Запазыч.). Укр. ба́рва ’форменнае адзенне; ліўрэя’ (з XVII ст.). Запазычанне з польск. barwa ’тс’ (па паходжанню тое ж самае, што і barwa ’колер’, гл. Брукнер, 17).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бяззме́нны, ‑ая, ‑ае.
Які на працягу доўгага часу не змяняецца; пастаянны. Бязменны колер. // Пра чалавека, які працяглы час займае адну і тую ж пасаду. Бяззменны старшыня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)