Мілосны ’прыемны, мілы’, мілосна ’ласкава, з любоўю, люба, міла’ (Нас.), мі́лысна ’ветліва, люба’ (Бяльк.), ст.-рус. милостный, прасл. milostьnъ. Да мі́лы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

На́збыт ’празмерна, надзвычайна’ (Нас.), ст.-бел. назбытъ ’занадта’ (1518 г.). З польск. nazbyt ’тс’ (Жураўскі, 1961, 10, 40; Булыка, Лекс. запазыч., 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Напра́тка, напрятка ’верхняе адзенне, вопратка’ (Нас., Мат. Маг., Бяльк., Пал., Сцяшк., Юрч., Мат. Гом.), ’від адзення’ (Грыг.), памянш. напратонка (Шн.). Гл. напрануць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нары́льнік ’высыпка, маленькія прышчыкі на губах’ (Бяльк.). Да рыла ’лыч, перан. твар у чалавека’, параўн. рылаты ’які мае тоўстыя, абвіслыя губы’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Наскіпа́ць ’накалоць дробна’ (Яўс.), ’нарабіць трэсак’ (Мат. Гом.), наскепиць ’накалоць многа, нашчапаць’ (Нас.), наські- пиць ’нашчапаць, нарабіць трэсак’ (Бяльк.). Да скіпаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасвінуць ’згарнуць (аб некалькіх прадметах)’ (Нас.). Утворана пры дапамозе прыстаўкі па‑ і польск. zwinąć Агарнуць, зматаць’, ‑с, як у савіць Авіць’ (Бяльк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перабязу́ліцца ’надурэцца, насваволіцца’ (Нас.). Да пера- (гл.) і бязу́ліцца, бязу́ліць ’гарэзаваць, дурэць, дурыцца, непрыстойна паводзіць сябе’, бязу́льны ’шалапутны’, бязу́ля ’гарэзлівы’, гл. бязула.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́паўзкам ’паўзком’ (Нас.), по́паўзкі ’тс’ (Ян.), по́поўзом, у по́поўзок ’тс’ (ТС), по́пыўзкым (Бяльк.). Прыслоўе ад паўзці́ (гл.), параўн. бягом, бежкі і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Праро́бкі ’страты’ (Пас.). Ад прарабіць з суф. ‑к. Відаць, аказіянальнае ўтварэнне, якое суадносіцца з заробку параўн. кантэкст: не заробкі, а праробкі (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Про́лівень ’праліўны дождж’ (Нас.), пралі́вень ’тс’ (мядз., Сл. ПЗБ). Ад праліваць < ліць з суф. ‑ень; аб суфіксацыі гл. Сцяцко, Афікс. наз., 38.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)