◎ Паведэ́нцыя ’паводзіны; абыходжанне, ветлівасць; звычай, завядзенне’ (Нас.). Рус. пск. асташк. поведёнция; у Гогаля поведенц; у рус. пераўтварэнне ў мове семінарыстаў слова поведение паводле аналогіі з лац. benevolentia, diligentia і інш. (гл. Фасмер, 3, 293; там жа і інш. літ-pa). У бел. м. з рус. (Гіст. лекс., 249).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скро́мный
1. в разн. знач. сці́плы;
скро́мное поведе́ние сці́плыя паво́дзіны;
скро́мный учёный сці́плы вучо́ны;
2. (небольшой) невялі́кі;
скро́мные дохо́ды невялі́кія дахо́ды.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піэты́зм, ‑у, м.
1. Рэлігійная плынь, узнікшая ў 17 ст. сярод пратэстантаў Германіі, якая супрацьпастаўляла фармальна-абрадаваму боку рэлігіі містычныя пачуцці.
2. Кніжн. Містычна-набожны настрой, паводзіны (часта фальшывыя).
[Ад лац. pietas.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прада́жніцтва, ‑а, н.
Прадажніцкія паводзіны, учынкі. Безумоўна, ад страху ці нянавісці людзі здольныя на самае чорнае прадажніцтва, але Рыбак, здаецца, не быў ворагам, таксама як не быў баязліўцам. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шарлата́нства, ‑а, н.
Паводзіны, спосаб дзеяння, уласцівы шарлатану; бессаромны падман, разлічаны на няведанне, невуцтва прысутных. Ездзіў у вёску Маркавічы. Там мне расказалі пра адну жанчыну, якая займаецца шарлатанствам. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантра́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.
Пісьмовая дамова, пагадненне з узаемнымі абавязкамі двух бакоў.
Падпісаць к.
К. паміж работнікам і работадаўцам.
Заключыць к.
○
Шлюбны кантракт — пісьмовы дагавор, пагадненне, якое рэгламентуе паводзіны і матэрыяльныя адносіны паміж мужам і жонкай.
|| прым. кантра́ктны, -ая, -ае і кантра́ктавы, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
По́за ’пастава, становішча цела’; няшчырыя паводзіны’ (ТСБМ). З руск. поза, якое з франц. pose ’становішча цела; поза’ ад poser ’размяшчацца, стаяць; пазіраваць’, што з нар.-лац. pausare ад лац. pausa ’спыненне, затрымка’ (Чарных, 2, 49–50); паводле Фасмера (3, 303), рус. лексема з ням. Pose < фр. pose. Гл. яшчэ паўза.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
круце́льства, ‑а, н.
Разм. Паводзіны, спосаб дзеяння круцяля; махлярства, ашуканства. Праўда, нядоўга трэба было высвятляць, хто займаецца такім круцельствам, бо кожны добра помніў, калі і ў каго ён малоў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сарамата́, ‑ы, ДМ ‑маце, ж.
Разм.
1. Сорам, ганьба. [Ахрэм:] — Вунь бачыш?.. Новы старшыня ў сані ўпрогся, сарамата якая! Краўчанка.
2. Пачуццё маральнай адказнасці за свае паводзіны, учынкі. Страціць сарамату.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
несумле́ннасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць несумленнага. Праўда адольвае крыўду, сумленныя сэрцы — несумленнасць нягоднікаў. Кучар.
2. Несумленныя паводзіны, несумленны ўчынак. Вера запэўнівала сябе, што яна зусім дарэмна падазравала Валодзю ў несумленнасці. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)