знараві́цца, ‑раўлюся, ‑равішся, ‑равіцца; зак.
Разм. Зрабіцца наравістым, упартым. Валька Янкава сказала Тодарчыку не кідаць Смыка, бо ён наравісты. А знаравіцца — кладзецца ў аглоблях нават на сухім. Хоць забі яго. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
белабіле́тнік, ‑а. м.
Разм. Той, хто мае белы білет; вызвалены ад вайсковай службы. Бацька быў белабілетнік, не прыгодны да воінскай павіннасць па стану здароўя, таму яго вызвалілі ад салдацкай службы. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
біта́, ‑ы́, ДМ біце́, ж.
Разм. У некаторых гульнях — прадмет, якім б’юць. [Барыс].. пагуляў сам з сабою ў «класы», паспрабаваў гуляць у гарадкі, але біта была занадта цяжкай для яго. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бла́жыць, безас. незак.
Разм. Пра стан млоснасці, моташнасці. Ад гары і чад у яго [Выжлятніка] пачынала блажыць; мітусілася ўваччу. Пташнікаў. Было горка, пагана ў роце: ад «Паміру» ледзь не блажыла. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
высі́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да высіліцца.
2. перан. Намагацца. Таго месца, дзе схаваў грошы, не было. Не было, як ні высільваўся, як ні намагаўся Базыль яго ўбачыць. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азы́зласць, ‑і, ж.
Уласцівасць азызлага; ацёчнасць. Васіль Міронавіч нібы крыху змізарнеў у твары — з яго сышла тая азызласць, што бывае ў людзей пасля працяглага і шчырага прыпадання да бога Вахуса. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апруцяне́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Застылы, скарчанелы (пра труп, часткі мёртвага цела). Ляжаў .. [Амелька] апруцянелы, з раскінутымі рукамі, пасінелы, агідны, як і ўсё яго жыццё. Сабаленка.
2. Які страціў адчувальнасць; анямелы, адубелы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загуча́ць і загучэ́ць, ‑чыць; зак.
Пачаць гучаць, гучэць. // Прагучаць, прагучэць. Вось-вось загучыць адыходны гудок. Зарыцкі. — А што ты зробіш, — панура абазваўся Гушка, і ў голасе яго загучэла ўпартая нецярплівасць. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замачы́цца, ‑мачуся, ‑мочышся, ‑мочыцца; зак.
Замачыць сябе, сваю вопратку. Зося, палажыўшы серп на плячо, вышэй падаткнуўшы спадніцу, каб не замачыцца ў вячэрнюю расу,.. падбегла да Міхаські, узяла яго на рукі. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
еўге́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Вучэнне аб спадчынным здароўі людзей і шляхах паляпшэння яго спадчынных уласцівасцей; выкарыстоўвалася рэакцыянерамі і расістамі, каб абгрунтаваць і апраўдаць панаванне эксплуататарскіх класаў і расавую дыскрымінацыю.
[Ад грэч. eugenēs — высакароднага паходжання, добрай пароды.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)