не́йкі, -ая, -ае, займ. неазнач.

1. Невядома які, незнаёмы.

Н. прыезджы цябе чакае.

2. Пры параўнанні якіх-н. якасцей, адзнак.

Ён сапраўды н. дзівак.

3. Тое, што і які-небудзь (разм.).

Нейкая пастанова павінна быць прынята.

4. Які не заслугоўвае ні ўвагі, ні павагі.

Н. блазнюк бярэцца ўсіх павучаць.

5. Не вызначаны дакладна (пра час, тэрмін, колькасць чаго-н.).

Н. час сябры ішлі моўчкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ліша́йнікі расліны ніжэйшага тыпу, якія складаюцца з грыба і водарасці, утвараючы адзін арганізм, Lichenes’ (ТСБМ; БелСЭ, 6). Навуковы тэрмін, запазычаны, відавочна, з рус. мовы. Да ліша́й, лі́ха (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прары́ў, ‑рыву, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. прарываць ​1 — прарваць (у 2, 3 знач.) і прарывацца ​1 — прарвацца (у 2 знач.).

2. Прарванае месца, участак. Прарыў у плаціне.

3. Спец. Скразное пашкоджанне сценкі ўнутранага органа. Прарыў барабаннай перапонкі.

4. перан. Невыкананне ў тэрмін задання, плана; адставанне. Прарыў у рабоце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Зы́чныя лінгв. ’клас гукаў’. Рус. зы́чный, укр. зи́чний ’гучны’. Магчыма, у сувязі з зык ’гук’, прынятым у некаторых крыніцах пачатку XX ст. Замацаваўся тэрмін, верагодна, у пачатку 1920‑х гадоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сократи́ть сов., в разн. знач. скараці́ць, мног. паскарача́ць, паскаро́чваць;

сократи́ть статью́ скараці́ць арты́кул;

сократи́ть срок скараці́ць тэ́рмін;

сократи́ть расхо́ды скараці́ць расхо́ды (выда́ткі);

сократи́ть дробь мат. скараці́ць дроб;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зака́знік, ‑а, м.

Род запаведніка, у якім поўнае або частковае выкарыстанне прыродных багаццяў (паляванне, рыбная лоўля, высечка лесу і пад.) забараняецца звычайна толькі на пэўны тэрмін. У сваім натуральным, першабытным, некранутым стане прырода Палесся з яе дзікім жывёльным, птушыным і раслінным светам будзе захоўвацца ў запаведніках і шматлікіх заказніках. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уво́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; незак.

1. Незак. да увесціся.

2. Уст. Ісці ў царкву з дзіцём на ўводзіны (у 3 знач.). Маладзіцы мелі розныя тэрміны: каму трэба было «уводзіцца» каля сёмухі, каму каля Пятра, каму на каляды, а хто яшчэ і зусім не вытрымаў свой тэрмін. Колас.

3. Зал. да уводзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кра́йні, -яя, -яе.

1. Які знаходзіцца на краі чаго-н., найбольш аддалены.

Крайняя хата ў вёсцы.

Крайняя Поўнач.

2. Вельмі моцны, надзвычайны, выключны.

Крайняя патрэба.

Крайнія меры.

3. Найбольш непрымірымы, радыкальны (пра погляды, кірункі, палітычныя групоўкі і пад.).

К. лібералізм.

Крайнія погляды.

4. Які нельга адкладваць на потым, апошні (пераважна пра час).

К. тэрмін.

◊

У крайнім выпадку — калі не будзе іншага выйсця.

Па крайняй меры — ва ўсякім выпадку, не менш чым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упра́віцца, -а́ўлюся, -а́вішся, -а́віцца; -а́ўся; зак.

1. з кім-чым. Скончыць якую-н. справу.

Аднаму з гаспадаркай не ў.

2. Паспець за які-н. тэрмін схадзіць або з’ездзіць куды-н. і вярнуцца назад.

У. за суткі.

3. Змагчы, паспець зрабіць што-н.

Не ў. адказаць.

4. з кім-чым і без дап. Адолець, стрымаць каго-, што-н., падпарадкаваць сваёй волі.

У. з дэбашырам.

|| незак. упраўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фіксава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; незак., што.

1. Адзначаць на паперы, замацоўваць што-н. у свядомасці, запамінаць.

Ф. усе дробязі.

Ф. у памяці.

2. Канчаткова ўстанаўліваць, замацоўваць.

Ф. тэрмін нарады.

3. Сканцэнтроўваць, накіроўваць.

Ф. увагу.

4. Замацоўваць у пэўным становішчы.

Ф. хворую канечнасць.

5. Апрацоўваць матэрыял хімічным рэчывам для замацавання саставу, формы (спец.).

|| зак. зафіксава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны.

|| наз. фіксава́нне, -я, н. і фікса́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)