Verbum

мя́цца¹, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., мне́цца; незак.

Рабіцца няроўным, нягладкім, збірацца ў складкі.

Гэта матэрыя мнецца.

|| зак. змя́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., самне́цца і памя́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -мне́цца.

надзвыча́йны, -ая, -ае.

1. Выключны па якіх-н. якасцях.

Гэта быў н. талент.

2. Незвычайны, які вылучаецца адметнымі рысамі.

Надзвычайныя падзеі.

3. Крайні, выключны.

Надзвычайныя меры пакарання.

4. Экстранны, спецыяльна прызначаны, прыняты, скліканы.

Н. з’езд.

|| наз. надзвыча́йнасць, -і, ж.

нао́гул, прысл.

1. Увогуле, ва ўсіх адносінах.

Н. гэта адзіна правільнае рашэнне.

2. Заўсёды, ва ўсіх выпадках.

Ён н. такі.

3. У агульных рысах, у цэлым.

Гаварыць н.

4. Ужыв. ў знач. абагульняючага слова.

Н. ён імкнуўся дапамагаць абяздоленым.

памі́лаваць, -лую, -луеш, -луе; -луй; -лаваны; зак., каго (што).

1. Дараваць каму-н. віну, пашкадаваць.

Не памілуе вас за гэта бацька.

2. Адмяніць або змякчыць пакаранне асуджанаму.

П. асуджанага.

|| наз. памі́лаванне, -я, н. (да 2 знач.).

Просьба аб памілаванні.

лейтэна́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Афіцэрскае званне або чын у арміі, флоце, міліцыі, а таксама асоба, якая носіць гэта званне або мае гэты чын.

Малодшы л. (першае афіцэрскае званне).

|| прым. лейтэна́нцкі, -ая, -ае і лейтэна́нтаў, -ава.

інквізі́цыя, -і, ж.

1. У 13-19 стст.: следчы і карны орган каталіцкай царквы, які дзейнічаў крайне жорсткімі метадамі ў барацьбе з ерэтыкамі.

Іспанская і.

2. перан. Мучэнне, катаванне.

Гэта не жыццё, а і.

|| прым. інквізіцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

адмаўле́нне, -я, н.

1. гл. адмаўляць.

2. Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад.

Яго словы гучалі як а.

3. Непрызнанне чаго-н.

А. старога свету.

4. Тое, што адмаўляе сабой, сваім існаваннем што-н.

Фашызм — гэта поўнае а. дэмакратыі.

упа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. што. Парачы, згатаваць, давесці да патрэбнага стану.

У. рэпу.

2. каго (што). Увагнаць у пот цяжкай, напружанай працай.

Гэта работа мяне ўпарыла.

3. каго. Загнаць (каня) да поту, узмыліць.

|| незак. упа́рваць, -аю, -аеш, -ае.

параўна́льна, прысл.

1. У дастатковай ступені, болей або меней.

П. невялікі тэрмін.

Дзень прайшоў п. спакойна.

2. у знач. прыназ. з Т. У параўнанні з кім-, чым-н. (ужыв. з прыназ. «з»).

Гэта група п. з іншымі зрабіла вялікую работу.