Прысво́іць ’зрабіць сваёй уласнасцю што-небудзь чужое’ (ТСБМ), прысво́іцца ’асвойтацца, прывыкнуць’ (ТС), прысво́йчыць ’прыручыць; прысвоіць’ (Шат.). Рус. присво́ить ’прысвоіць’, укр. присвоїти ’прысвоіць; прыняць у сваю кампанію, у сваё кола, прызнаць за свайго’, польск. przyswoić ’прысвоіць’, чэш. přisvojiti, славац. prisvojiť. Гл. асво́іць, свой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ва́нна ж., в разн. знач. ва́нна;
мы́цца ў ва́нне — мы́ться в ва́нне;
прыня́ць ва́нну — приня́ть ва́нну;
лячы́цца се́рнымі ва́ннамі — лечи́ться се́рными ва́ннами;
со́нечныя ва́нны — со́лнечные ва́нны;
хімі́чная в. — хими́ческая ва́нна
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыблы́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Прыблудзіцца, прыблукаць куды‑н. Дзяўчына, відаць, трымала дзверы на засаўцы, баялася, каб не прыблытаўся салдат які ці афіцэр п’яны. Лобан.
2. Прыстаць да каго‑, чаго‑н.; прыняць удзел у чым‑н. [Наўмыснік:] — Цяпер і рад, што сюды прыблытаўся: тут жа такая работа вялікая пачынаецца. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагаласава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак.
Прыняць удзел у галасаванні; аддаць свой голас за каго‑, што‑н. Позна ўночы заракітнянцы прагаласавалі за новага старшыню і разышліся па хатах. Краўчанка. // Разм. Падняць угору руку з мэтай спыніць які‑н. транспарт. На дарозе «прагаласаваў» салдат, і мы ўзялі яго да сябе ў кузаў. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уну́тр, прысл. і прыназ.
1. прысл. У сярэдзіну. Прыняць лякарства ўнутр. □ Кветкі абляпілі сцяну дома, віліся вакол калоны на ганку, забіраліся па нацягнутых нітках на вокны, заглядвалі ўнутр. Хадановіч.
2. прыназ. з Р. У сярэдзіну, у межы чаго‑н. Ад вуліцы гэтае месца адгароджвала другая сцяна, якая рухнула ўнутр дома. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́рашыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.
1. з інф. або з дадан. Абдумаўшы, прыйсці да якога-н. вываду, заключэння.
Ён вырашыў застацца тут.
2. што. Рашыць, знайсці адказ на што-н.
В. пытанне, праблему.
3. што і з інф. Прыняць рашэнне.
Вырашылі стварыць камісію.
4. што. Рассудзіць.
В. спрэчку.
◊
Вырашыць чый-н. лёс — прадвызначыць чыю-н. будучыню, зыход чаго-н.
|| незак. выраша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вырашэ́нне, -я, н. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уткну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак., у што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Убіцца вострым канцом у што-н.
Кап’ё ўткнулася ў зямлю.
2. Ткнуўшыся, уперціся, зарыцца ў што-н.
У. галавой у падушку.
3. перан. Паглыбіцца ў які-н. занятак, уважліва разглядаючы што-н., займаючыся чым-н. (неадабр.).
У. ў кнігу.
4. перан. Умяшацца, прыняць удзел у чым-н. (разм., неадабр.).
Усюды ты ўткнешся.
|| незак. утыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Гальдо́ба ’высокая і худая дзяўчына’ (Сцяц. Словаўтв.). Ці не звязана гэта слова з гальбо́та ’бедната’ (гл.)? Тады трэба прыняць перастаноўку складоў і азванчэнне ‑т‑ > ‑д‑: гальбо́та > *гальто́ба > гальдо́ба. З іншага боку не выключаецца, што гальдо́ба ўтворана самастойна (параўн. шырока вядомы суфікс *‑oba ў словаўтварэнні назоўнікаў).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
экстравага́нтнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць экстравагантнага. Гонячыся за рознымі слоўнымі эфектамі і экстравагантнасцю стылю, асобныя паэты падсоўвалі чытачу самую што ні ёсць бяссэнсіцу, фармалістычнае награмаджэнне пустых, звонкіх слоў. Шакун.
2. Экстравагантны ўчынак; незвычайныя паводзіны. — Надзвычайная экстравагантнасць, — вымавіў.. [Захар]. — Не спадзяваўся, скажу шчыра. Але хвалю. Ты не баялася, што я магу цябе не прыняць? Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пайI пай, род. па́ю м.;
вступи́тельный пай усту́пны пай;
на пая́х на пая́х;
това́рищество на пая́х уст. тавары́ства на пая́х;
приня́ть в пай разг. прыня́ць у пай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)