біясі́нтэз, ‑у, м.

Утварэнне арганічных злучэнняў у жывых арганізмах або па-за імі пад дзеяннем ферментаў. Біясінтэз вугляводаў.

[Ад грэч. bíos — жыццё і synthesis — злучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насумава́цца, ‑муюся, ‑муешся, ‑муецца; зак.

Разм. Пасумаваць многа, доўга. Як усе насумаваліся па.. [сонцы] за доўгую палярную ноч! Бяганская.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парадко́вы, ‑ая, ‑ае.

Які робіцца, выконваецца па радках, на кожным радку, за кожны радок. Парадковы падлік. Парадковая аплата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пазатакро́к прысл. ’пазамінулы год’ (Сцяшк.), пазатакрак ’тры гады назад’ (Янк. 2) з паза‑так‑рок. Да рок ’год’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́сачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Знайсці, выявіць каго‑, што‑н. па якіх‑н. прыкметах. Высачыць злачынца па следу. □ Ваўкі высачылі каля крыніцы лася і пагналіся за ім. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падплёт, ‑у, М ‑плёце, м.

Двайное перапляценне на падэшве лапцяў. На лапцях матляліся канцамі стаптаныя акраўкі з падплёту, злёгку шлёгалі раз за разам то па нагах, то па пяску. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паганя́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак., за кім-чым.

Разм. Ганяцца некаторы час. [Хутарэц:] — Як ўскочыць [сабака] у лес, так і пайшоў па вярхах. Усё варон выглядае, каб пабрахаць ды паганяцца за імі... Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

белаву́сы, ‑ая, ‑ае.

У якога светлыя або сівыя вусы. Віславухі, белавусы, стары Вінцэнты стаяў за лесам па дарозе. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разу́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Паступаць па-свойму, лічачы сябе разумней за другіх. // Пускацца ў абстрактныя непатрэбныя разважанні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страхдэлега́т, ‑а, М ‑гаце, м.

Выбарны прадстаўнік у прафсаюзнай арганізацыі, які ажыццяўляе кантроль за правядзеннем мерапрыемстваў па сацыяльнаму страхаванню.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)