пазалі́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Залізаць усё, многае. Пазалізваць раны. Пазалізваць валасы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакудла́ціць, ‑лачу, ‑лаціш, ‑лаціць; зак., што.
Разм. Зрабіць кудлатым; узлахмаціць. Пакудлаціў вецер валасы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлахма́ціць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маціць; зак., каго-што.
Зрабіць лахматым. Разлахмаціць валасы. Разлахмаціць вяроўку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растрапа́ць, ‑траплю, ‑трэплеш, ‑трэпле; зак., што.
Раскалмаціць, раскідаць у беспарадку. Вецер растрапаў валасы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цёмнавало́сы, ‑ая, ‑ае.
Які мае цёмныя валасы. Ваня быў сярэдняга росту, цёмнавалосы. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ды́біцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -біцца; незак.
1. Аб валасах, поўсці: станавіцца тарчма.
Валасы на галаве дыбіліся ад ветру.
2. Аб вопратцы — не гладка прылягаць, тапырыцца.
Пінжак на ім дыбіўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разблы́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Раздзяліць, разматаць (зблытанае).
Р. валасы.
2. перан. Зрабіць ясным, зразумелым што-н., дабрацца да сутнасці чаго-н.
Р. складанае пытанне.
|| незак. разблы́тваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Начу́баць ’нацягаць за валасы, пабіць’ (ТС). Да чубаць, гл. чуб.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ку́кла, ‑ы, ж.
Род жаночай прычоскі: сабраныя ў касу і закручаныя ззаду валасы. Чорныя валасы, наспех закручаныя ў куклу, павіваліся густымі пасмамі. Мурашка. Тугая каса, закручаная ў куклу, надавала твару строгасць. Ваданосаў. // Пасма кужалю, завязаная пэўным чынам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Віскі́ ’скроні’ (капыл., КЭС, Жд., 3), укр. висок, мн. л. виски́, рус. виски ’тс’, наўг., ярасл. ’старое адзенне’; ’валасы на галаве’, арл. ’валасы на скронях’, бранск. ’валасы на целе чалавека’, пенз. ’жаночы галаўны ўбор’, ст.-рус. високъ ’падвеска — частка конскай збруі (убору)’ (з XVII ст.). Усходнеславянскае високъ. Узыходзіць да visъ, visěti (Гл. таксама віс 3). Бел. лексема, такім чынам, спачатку абазначала ’тое, што вісіць’ — ’валасы (якія вісяць)’ — ’вісячыя валасы на скронях’, потым — ’скроні’ (Фасмер, 1, 320; Шанскі, 1, В, 106).
Ві́скі ’моцная гарэлка (Англія, ЗША)’ (БРС, КТС). Запазычана з рус. виски ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80) < англ. whisky, whiskey, якое з whisquy‑beath < гэльск. uisge‑beatha ’вада жыцця’, што з’яўляецца калькай з франц. eau de vie < с.-лац. aqua vitae ’вада жыцця’; параўн. рус. водка < вода (Шанскі, 1, В, 105).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)