и́ней м. і́ней, род. і́нею м., мн. нет; шэ́рань, -ні ж., мн. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сярэ́браны, -ая, -ае.
1. Зроблены з серабра.
Сярэбраная лыжка.
2. Які змяшчае серабро.
Сярэбраная руда.
3. перан. Колерам або бляскам падобны да серабра.
С. іней.
4. Меладычна звонкі, высокага тону.
С. голас.
С. звон.
◊
Сярэбранае вяселле — дзень дваццаціпяцігоддзя шлюбнага жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
серабры́сты, -ая, -ае.
1. Які колерам і бляскам нагадвае серабро.
С. іней.
Серабрыстая луска.
Серабрыстыя скроні (з сівізной). Серабрыстая таполя (таполя, у якой лісце з ніжняга боку пакрыта пушком).
2. перан. Меладычна-звонкі, высокага тону.
С. голас жаўранка.
|| наз. серабры́стасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зазеляне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які пачаў зелянець, зрабіўся зялёным. Каля плота на зазелянелым дзірванчыку і дзе-нідзе на градках у агародзе блішчаў іней. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
убра́ць, убяру́, убярэ́ш, убярэ́; убяро́м, убераце́, убяру́ць; -а́ў, -а́ла; убяры́; -а́ны; зак., што.
1. Сабраць ураджай сельскагаспадарчых культур.
У. буракі машынамі.
2. Надаць прыгожы выгляд, упрыгожыць.
У. залу кветкамі.
Іней убраў дрэвы (перан.).
|| незак. убіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. убо́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ві́ня ’белая намаразь, якой пакрываюцца дрэвы зімой, іней’ (Мат. Гродз., Сцяшк. МГ). Фанетычны варыянт літаратурнай формы іней, в‑ прыстаўное, першапачаткова, відаць, было віняй м. р., як і навагр. ві́няй (З нар. сл.). Пасля страты канцавога ‑й слова віня перайшло ў разрад імёнаў ж. р.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́даць, ‑і, ж.
Гіст. Падушны падатак, які плацілі сяляне і мяшчане ў дарэвалюцыйнай Расіі. Лес, да ніткі абадраны, Як за подаці мужык, Замест лісця ў бель убраны, Іней тчэ яму башлык. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абло́й ’шэрань, іней, намаразь’ (Касп.) ад аб‑ліць. Параўн. абліваха ’галалёдзіца, дождж пры тэмпературы замярзання вады, слота’ (БРС, Шат., Янк. I, КЭС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зго́рбіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
1. Зак. да горбіцца.
2. Стаць гарбатым, сутулаватым (ад старасці, хваробы і пад.). Выплакала Аксіння ў падушку свае прыгожыя вочы, згорбілася дачасна, без пары набіў валасы сярэбраны іней. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засты́глы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і застылы. Быльнік па краях адхону, слабенькі, узорысты іней на ім, канаўка побач на поплаве, ледзь-ледзь толькі застыглая. Кулакоўскі. Каменныя львы драмалі. Застыглая ўсмешка не сыходзіла з іх белых вачэй. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)