я́блынька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.

Памянш.-ласк. да яблыня; невялікая яблыня. Маладыя яблынькі.. самымі вяршкамі выглядалі паверх жыта. Чорны. Гэтак хораша распускаюцца яблынькі над вільготнымі шэрымі градамі, зубкаватыя лісточкі бярозы і лапкі памазаных мёдам кляновых лістоў. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усо́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; усо́х, -хла; зак.

1. Стаць цвёрдым ад высыхання.

Зямля ўсохла.

2. Зменшыцца ў вазе, аб’ёме ад высыхання.

Зерне ўсохла.

3. Засохнуць, зачахнуць.

Яблыня ўсохла.

|| незак. усыха́ць, -а́е.

|| наз. усыха́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ружакве́тныя, ‑ых.

Сямейства дрэў, кустоў і травяністых раслін, да якіх адносіцца ружа, маліна, яблыня, груша, сліва і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шматпло́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які дае зараз вялікі прыплод. Шматплодныя авечкі.

2. Які дае вялікі ўраджай пладоў. Шматплодная яблыня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падма́нлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць падманлівага. Неяк ноччу прайшоў дождж, і ранкам яблыня, здавалася, акрыяла, ажыла. Толькі гэта было падманлівасцю, часовым узбуджэнне. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

працвісці́ ​1, ‑цвіце; зак.

Цвісці некаторы час. Яблыня працвіла дзесяць дзён.

працвісці́ ​2, ‑цвіце; зак.

З усіх бакоў, наскрозь, навылёт праняцца цвіллю, праплеснець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сце́лісты, ‑ая, ‑ае.

Які мае сцябло, што сцелецца па зямлі, або ствол з галінамі, якія распасціраюцца над самай зямлёй. Сцелісты гарбузнік. Сцелістая яблыня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Руда́ўка ’балотная рыжая вада’ (ТСБМ). Ад руды (гл.) як сіняўка ’сіняк; грыб паганка’, кісляўка ’яблыня з кіслымі пладамі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зачэ́знуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Зрабіцца чэзлым; зачахнуць. Неяк ноччу прайшоў дождж, і ранкам яблыня, здавалася, акрыяла, ажыла... Неўзабаве яна зноў зачэзла, панурылася. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лясну́шка ’яблыня-дзічка’, ’яблык з дзікай яблыні’ (ушац., Жыв. сл.; беш., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Касп.). У выніку намінацыі выразу лясная яблыня. Аб суфіксе ‑ушк‑а гл. Сцяцко, Афікс. наз., 125. Годным увагі з’яўляецца круп. лясу́шкі ’дзічкі’ (Нар. сл.), у якім суфікс далучаецца да асновы lěs‑ (а не lěsьn‑). Аб семеме ’дзікі’ гл. лясны. Параўн. ля́саўка, лясоўка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)