шахматы́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Ігрок у шахматы.

Турнір шахматыстаў.

|| ж. шахматы́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. шахматы́сцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абыгра́ць сов., в разн. знач. обыгра́ть;

а. у ша́хматы — обыгра́ть в ша́хматы;

а. скры́пку — обыгра́ть скри́пку;

а. сло́ва — обыгра́ть сло́во

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абгуля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.

Перамагчы каго‑н. у гульні. Абгуляць у шахматы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.

1. Прагуляць звыш меры, больш, чым патрэбна.

2. што. Згуляць паўторна.

П. партыю ў шахматы.

|| незак. перагу́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перагу́льванне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шахматы́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Ігрок у шахматы. Дзядзя Ваня.. любіў «зрэзацца» з заўзятымі класнымі шахматыстамі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

множналі́кавы, ‑ая, ‑ае.

У выразе: множналікавы назоўнік — назоўнік, які ўжываецца толькі ў множным ліку, напрыклад: вароты, сані, шахматы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

переигра́ть сов.

1. муз., театр. перайгра́ць;

2. в др. знач. перагуля́ць;

переигра́ть па́ртию в ша́хматы перагуля́ць па́ртыю ў ша́хматы;

де́ти переигра́ли дзе́ці перагуля́лі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цэйтно́т, -у, М -но́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў (пры гульні ў шашкі, шахматы; спец.).

2. перан. Востры недахоп часу ў якой-н. справе.

Пастаянны ц.

|| прым. цэйтно́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стратэгі́чны, -ая, -ае.

1. гл. стратэгія.

2. перан. Аб спартыўнай гульні: такі, у якім асобныя камбінацыі падпарадкаваны загадзя абдуманаму плану.

Шахматы — стратэгічная гульня.

3. перан. Істотны, важны для дасягнення агульнай мэты на якім-н. этапе.

С. план.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дагуля́ць, -ля́ю, -ля́еш, -ля́е; -ля́ны; зак., што.

1. Скончыць гуляць; правесці астатак часу (канікул, адпачынку і пад.) гуляючы.

Д. вяселле.

Д. дні адпачынку.

2. Скончыць гульню ў што-н.

Д. партыю ў шахматы.

|| незак. дагу́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)