хамава́ты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які можа хапіць, трубіць. [Стасюня] заўсёды.. лічыла пана Смілгу грубаватым і хамаватым. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзё́рнуць

‘тузануць, таргануць каго-небудзь, што-небудзь і без прамога дапаўнення; хапіць, кульнуць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра спіртное)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дзё́рну дзё́рнем
2-я ас. дзё́рнеш дзё́рнеце
3-я ас. дзё́рне дзё́рнуць
Прошлы час
м. дзё́рнуў дзё́рнулі
ж. дзё́рнула
н. дзё́рнула
Загадны лад
2-я ас. дзё́рні дзё́рніце
Дзеепрыслоўе
прош. час дзё́рнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Прыха́пчлівы (прыха́пчлывый) ’зладзеяваты’ (Сіг.). Да прыхапі́ць < хапі́ць, хапа́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тя́пнуть сов., разг., в разн. знач. ця́пнуць; (выпить — ещё) хапі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хвати́ть​II сов., безл. (быть достаточным) хапі́ць; стаць; см. хвата́ть​II.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шы́ла, ‑а, н.

Інструмент у выглядзе завостранага металічнага стрыжня з дзяржальнам для праколвання дзірак, які ўжываецца ў шавецкай і рымарскай справе. Бацьку абрыдлі дратва, шыла і малаток, яго рукі засумавалі па плузе і касе, а сэрца рвалася на лясное прыволле. С. Александровіч. Усе майстры з усяго царства з’явіліся ў сталіцу — .. сталяры з піламі, шаўцы з шыламі... Якімовіч.

•••

Хапіць шылам кашы (патакі) гл. хапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Наўме́цца ’набрацца, назапасіць’ (слонім., Нар. лекс.), ’мець удосталь, хапіць’ (Сцяшк.). Да мець, наў-, відаць, на месцы най- (*на‑иметься).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пражыццё, ‑я, н.

У выразе: на пражыццё — тое, што і на пражытак (гл. пражытак). Як бы там ні было, прыбыткаў з дома павінна хапіць.. [Амілі] на пражыццё. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патра́піцца, ‑трапіцца; зак.

Разм. Трапіцца, здарыцца. У Класы кіпела жаданне хапіць што самае першае патрапіцца пад рукі. Чорны. — Хто ж яе ведае? Ці мала што можа патрапіцца ў нашым жыцці, — казала адна жанчына. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

деря́бнуть сов., прост.

1. (хапнуть в большом количестве) хапану́ць; загрэ́бці, грабяну́ць;

2. (выпить) хапі́ць, ця́пнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)