хо́ладна, у знач. вык.

1. Пра халоднае надвор’е.

Раніцай х.

2. каму-чаму. Аб стане чалавека, які адчувае холад.

Мне х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Пры́таўка, пры́тоўка ’халоднае памяшканне’ (ТС). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жарану́ць

‘(пра мароз, халоднае, з марозам надвор'е) пачацца, ударыць, узмацніцца’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. жарану́ жаранё́м
2-я ас. жаране́ш жараняце́
3-я ас. жаране́ жарану́ць
Прошлы час
м. жарану́ў жарану́лі
ж. жарану́ла
н. жарану́ла
Загадны лад
2-я ас. жарані́ жарані́це
Дзеепрыслоўе
прош. час жарану́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

люмінесцэ́нцыя, ‑і, ж.

Спец. Халоднае свячэнне газу, вадкасці або цвёрдага цела.

[Ад лац. lumen — святло і суфікс escent, які азначае слабае дзеянне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маро́з, -у, мн. маразы́, маразо́ў, м.

1. Моцны холад, сцюжа.

М. бярэцца на нач.

Дваццаць градусаў марозу.

2. Вельмі халоднае надвор’е.

Трашчаць маразы.

|| памянш. маро́зік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. маро́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; незак.

1. Моцна ахалоджваць, замарожваць што-н.

М. яблыкі.

2. каго-што. Нішчыць холадам, марозам.

М. прусакоў.

3. безас. Пра марознае, халоднае надвор’е.

З раніцы марозіць.

|| прым. маразі́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пудаўня́ ’вялікае халоднае памяшканне’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, ад пудаўня ’мерка, у якую змяшчаецца пуд сыпкіх рэчываў’, гл. пуд], з абагульненнем, выклікаеш суфіксацыяй ’ёмістасць’ — ’памяшканне’, параўн. вагаўня ’памяшканне для ўзважвання’ і пад., магчыма, пад уплывам ваўкаўня (гл.) на базе фразеалагізма хоць ваўкоў ганяй (пра вельмі халоднае памяшканне).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

піццё, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. піць.

2. Тое, што п’юць; напітак. Салодкае піццё. Халоднае піццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дажджлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Багаты дажджом, з частымі дажджамі. Неба было шэрае, халоднае, нібы ў познюю дажджлівую восень. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

холо́дное ср., кул. сту́дзіна, -ны ж., квашані́на, -ны ж., халадзе́ц, -дцу́ м., хало́днае, -нага ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)