здо́лець, -ею, -ееш, -ее; зак.
1. з інф. Быць у стане зрабіць, выканаць што-н.
Я здолею рашыць гэту задачу.
2. з інф. Атрымаць магчымасць зрабіць што-н. пры пэўных абставінах.
Учора я не здолеў паехаць.
3. каго-што. Адолець, асіліць.
Агульнымі намаганнямі ўсё можна з.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накану́не нареч., предлог напярэ́дадні;
накану́не ве́чером учо́ра ве́чарам;
накану́не пра́здника напярэ́дадні свя́та.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вячо́рашні ’які быў учора вечарам’ (Байк. і Некр., Гарэц., Яруш.), вечорошній ’тс’ (Нас.). Рус. вечорошни(ы)й ’тс’ (Даль). Ад *вечорась ’учора, учора вечарам’; параўн. рус. вечорась ’тс’ (вяц., валаг., наўг. і г. д., СРНГ). Параўн. славен. večę̑rkah ’вечарам’ і večę̑rkašnji ’пасляабедзенны’ (Плет.). З іншай семантыкай фармальна тоесныя ўкр. зах. вече́рішній ’вячэрні’, серб.-харв. вечѐрашњи, славен. večę́rašnji, макед. вечерашен ’тс’, якія пацвярджаюць старажытнасць утварэння. Да формы вечорась параўн. рус. дыял. вчерась; гл. Фасмер, 1, 366 (там і заўвагі адносна склону). Параўн. яшчэ ст.-рус. дьньсь, рус. утрось, летось і г. д., якія, паводле Сразнеўскага, 1, 772, уяўляюць сабой формы він. скл. + указальны займеннік; з’ява яшчэ праславянская.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уліўны́, ‑ая, ‑ое.
Разм. Тое, што і праліўны. Лужыны стаяць на .. [вуліцы]: учора дождж уліўны прайшоў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Надоясь ’учора’ (Мат. Гом.), надось ’надоечы’ (Ян.), рус. надысь. Можа паходзіць ад розных зыходных форм: *опъду/ oribda, *onogbdy/‑day *oribgbdy/‑day гл. анагдысь (параўн. ESSJ SG, 2, 535; Фасмер, 3, 38).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пакрухма́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
1. Накрухмаліць усё, многае. Учора.. [Святлана] перамыла пакрывалы, пакрухмаліла іх. Шахавец.
2. Крухмаліць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарасі́ць, ‑рашу, ‑росіш, ‑росіць; зак., каго-што.
Змачыць расой. Сукенка, якую.. [Данута] учора зарасіла па дарозе сюды, вісела перад уваходам у зямлянку. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кулі́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Абл. Невялікая баханка. Падаючы торбу, [маці] загаварыла: — Я тут хлеба дзве кулідкі паклала. Учора спякла. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капка́н, ‑а, м.
Паляўнічая звералоўная пастка, якая складаецца з дзвюх жалезных дуг і спружыны. Паставіць капкан на звера. Трапіць у капкан. □ [Антон] узяў учора на капкан [лісу]. Карпюк.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зне́сены 1, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад знесці 1. Знесеныя да воза снапы.
зне́сены 2, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад знесці 2. Учора знесенае яйцо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)