устанаўля́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да устанавіцца.
2. Зал. да устанаўляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разняго́дзіцца ’устанавіцца негадзі’ (Янк. 2), ’раздажджыцца’ (Некр.). Ад няго́да (гл.) па ўзоры распаго́дзіцца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
водвори́ться
1. пасялі́цца; змясці́цца;
2. перен. устанаві́цца, наста́ць, запанава́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вясьці ’весці, цягнуць’ (КТС, Бяльк., Касп., міёр., З нар. сл.), вясьці́сь ’весціся, быць, паводзіцца, устанавіцца звычаю’ (Бяльк.). Да ве́сці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
устана́ўлівацца несов.
1. в разн. знач. устана́вливаться; см. устанаві́цца;
2. страд. устана́вливаться; определя́ться; учрежда́ться; см. устана́ўліваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; зак.
1. над чым. Устанавіць сваю ўладу, панаванне.
Настаў такі час, калі бедната запанавала.
2. Пачаць бяздзейнае, панскае жыццё.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Настаць, устанавіцца.
Запанавала цішыня.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Зрабіцца пануючым, пераважным.
У вершах запанавала задумлівая элегія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нала́дзіцца, -ла́джуся, -ла́дзішся, -ла́дзіцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пайсці на лад; прыняць належны кірунак; устанавіцца.
Работа наладзілася.
Надвор’е наладзілася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць прыгодным (для работы, карыстання і пад.).
Станок наладзіўся.
3. Сабрацца, прыладзіцца рабіць што-н.
Н. слухаць радыё.
|| незак. нала́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утверди́ться
1. уст. (установиться) устанаві́цца, усталява́цца; (укрепиться) умацава́цца, угрунтава́цца; (закрепиться) замацава́цца;
2. (убедиться) умацава́цца, перакана́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
завяза́цца, -вяжу́ся, -вя́жашся, -вя́жацца; -вяжы́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Замацавацца, сцягнуцца вузлом, бантам і пад.
Гальштук добра завязаўся.
2. Абгарнуцца, пакрыцца чым-н., завязаўшы канцы вузлом.
Старая завязалася хусткай па самыя вочы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Устанавіцца, распачацца (пра якія-н. узаемаадносіны, узаемныя дзеянні).
Завязалася гутарка.
Завязалася сяброўства.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць развівацца пасля апылення.
Плод завязаўся.
|| незак. завя́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
умацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, устойлівым.
Бераг умацаваўся.
Перасаджанае дрэва ўмацавалася ў новым грунце.
2. Размясціцца, стварыўшы сабе абарончыя збудаванні.
Часць умацавалася на новым месцы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, здаровым, трывалым.
Нервы ўмацаваліся.
Здароўе ўмацавалася.
Яго становішча ўмацавалася.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць цвёрдым, устойлівым, усталявацца, устанавіцца.
Гаспадаркі ўмацаваліся.
|| незак. умацо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. умацава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)