стыхі́йны, -ая, -ае.

1. Выкліканы дзеяннямі стыхійных сіл прыроды, якія непадуладны чалавеку.

Стыхійнае бедства (паводка, ураган, землетрасенне і пад.).

2. перан. Неарганізаваны, без кіраўніцтва.

С. мітынг.

|| наз. стыхі́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пагі́бельны ги́бельный; па́губный;

~ныя вы́нікі — па́губные после́дствия;

п. ўрага́н — ги́бельный урага́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раску́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад раскуць.

2. перан.; у знач. прым. Вызвалены; вольны, не абмежаваны. Грыміць, шуміць, як ураган, Зямлі раскутай сіла. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ По́мча ’бура, ураган’ (ТС). Прасл. *ротьса < *тьса(і ’імчаць; несціся’. Да імчацца (гл.). Пэраўп. яшчэ рус. помчать ’панесці, пагнаць (ветрам)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нарастраса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Растрэсці, раскідаць у многіх месцах. Нарастрасаць гною.

2. Разбурыць вялікую колькасць чаго‑н. Ураган нарастрасаў будынкаў.

3. Згубіць на траскай дарозе многа чаго‑н. Нарастрасаць сена па дарозе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тайфу́н, ‑у, м.

Трапічны цыклон, ураган вялікай разбуральнай сілы. Дах змацоўваюць ад тайфунаў з мора пакладзеныя на яго бярвенні. Караткевіч. Не ў страх нам пагрозаў замахі, Не ў страх інтэрвенцкія шхуны, Ні стуль, дзе гадуюць манархаў, Ні стуль, дзе бушуюць тайфуны. Купала.

[Ад кіт. тай фын — вялікі вецер.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тайфу́н ’трапічны цыклон, ураган вялікай разбуральнай сілы’ (ТСБМ; 1914 г., КСНН). Праз рус. тайфу́н ’тс’ з англ. typhoon (адсюль і ў іншыя еўрапейскія), першакрыніцай якога з’яўляецца кіт. tai fêng ’вялікі вецер, цыклон’ (Фасмер, 4, 12; Чарных, 2, 225; ЕСУМ, 5, 504). Паводле Акуленкі (Мовознавство, 1997, 1, 16), кантамінаванае з араб. tūfán ’віхор’ (< грэч. τυφών).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цыкло́н, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Віхравы рух атмасферы з паніжэннем атмасфернага ціску ад перыферыі да цэнтра віхру. Цыклон нясе з сабою дождж ці снег, антыцыклон — добрае надвор’е. «Маладосць». // Бура, ураган. Над Беларуссю праносіліся моцныя цыклоны з трывожнымі выбухамі грому. Хведаровіч.

2. ‑а. Апарат, заснаваны на выкарыстанні сіл інерцыі, прызначаны для ачысткі паветра ці газу ад узважаных у іх цвёрдых часцінак.

[Ад грэч. kykléō — кручуся.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наляце́ць сов.

1. в разн. знач. налете́ть; (летя, натолкнуться — ещё) наткну́ться;

~це́ў урага́н — налете́л урага́н;

~це́лі му́хі — налете́ли му́хи;

н. з кулака́мі — налете́ть с кулака́ми;

я́страб ~це́ў на курэ́й — я́стреб налете́л на кур;

~це́ў пыл — налете́ла пыль;

н. на слуп — налете́ть (наткну́ться) на столб;

2. (о неожиданном налёте) нагря́нуть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

налете́ть сов.

1. в разн. знач. наляце́ць;

налете́л урага́н наляце́ў урага́н;

налете́ли му́хи наляце́лі му́хі;

налете́ть с кулака́ми наляце́ць з кулака́мі;

я́стреб налете́л на кур я́страб наляце́ў на курэ́й;

налете́ть на столб наляце́ць на слуп;

налете́ла ко́нница наляце́ла ко́нніца;

2. (осесть тонким слоем) наляце́ць, мног. паналята́ць;

на о́кна налете́ла пыль на во́кны наляце́ў пыл, на во́кны паналята́ла пы́лу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)