стымулява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак. і незак., каго-што.

Даць (даваць) стымул у ажыццяўленні чаго-н., паскорыць (паскараць) або ўзмацніць (узмацняць) ажыццяўленне чаго-н.

С. развіццё прадпрымальніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасі́льваць

‘перамагаць каго-небудзь, што-небудзь; падсілкоўваць каго-небудзь, што-небудзь, узмацняць што-небудзь (пасільваць каравул)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пасі́льваю пасі́льваем
2-я ас. пасі́льваеш пасі́льваеце
3-я ас. пасі́львае пасі́льваюць
Прошлы час
м. пасі́льваў пасі́львалі
ж. пасі́львала
н. пасі́львала
Загадны лад
2-я ас. пасі́львай пасі́львайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пасі́льваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

драматызава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

1. Перарабіць (перарабляць) які-н. твор, надаючы яму форму драмы.

Д. аповесць.

2. Узмацніць (узмацняць) драматызм, напружанасць чаго-н.

Д. падзеі.

|| наз. драматыза́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фарсі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. Узмацніць (узмацняць), паскорыць (паскараць).

Ф. пуск станцыі.

2. Пераадолець (пераадольваць) якую-н. перашкоду або рубеж праціўніка.

Ф. пераправу.

|| наз. фарсі́раванне, -я, н.

Ф. ракі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бальшавізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

Узмацніць (узмацняць) у кім‑, чым‑н. бальшавіцкі элемент; зрабіць каго‑н. бальшавіком.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мацава́ць, мацу́ю, мацу́еш, мацу́е; мацу́й; мацава́ны; незак., што.

1. Трывала прымацоўваць.

М. трос.

2. перан. Рабіць моцным, узмацняць.

М. абарону краіны.

3. У горнай справе: устанаўліваць крапеж.

4. Правяраць моц чаго-н. (разм.).

М. яйка.

|| наз. мацава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Ро́бур, ст.-бел. робуръ ’дзяржава; магутнасць’ (1653 г.) < лац. rōbur ’тс’, роборовати ’падмацоўваць’, якое са ст.-польск. roborować ’зацвярджаць юрыдычна, завяраць’ < лац. rōborāre ’узмацняць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

драматызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

1. Надаць (надаваць) якому‑н. твору драматычную форму. Драматызаваць аповесць.

2. Узмацніць (узмацняць) драматызм, напружанасць чаго‑н. Аўтар імкнецца драматызаваць апавяданне, паказаць, якія супярэчлівыя пачуцці не даюць спакою яго герою. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стымулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак., каго-што.

Паскорыць (паскараць) або ўзмацніць (узмацняць) ажыццяўленне чаго‑н. Стымуляваць развіццё раслін. Стымуляваць развіццё жывёлагадоўлі. □ Людзі працы ўмеюць пастаяць за плён сваёй працы, за свае здабыткі, за сваю свабоду. Бо толькі свабода стымулюе стваральную працу. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мацава́ць, моцова́ць, кобр. моцёва́ты ’трывала прымацоўваць’, ’трымацца’, ’узмацняць’, ’спрабаваць моц чаго-небудзь’, ’перамагаць’ (ТСБМ, Нас., Некр., Сл. ПЗБ, ТС, Ян., Нар. лекс.), мацавацца ’ўмацоўвацца, борацца, мерацца сілай’, ’адчуваць моц (у нагах)’ (Нас., Касп.; дзятл., Сл. ПЗБ; КЭС, лаг.). Запазычана са ст.-польск. mocować ’умацоўваць, зацвярджаць’. Гл. таксама моц.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)