Туш1 ‘кароткае музычнае прывітанне (на банкеце ці ўрачыстасці)’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Вруб.). Праз польскую (tusz) ці рускую (туш) мову з нова-в.-ням. Tusch ‘тс’, якое мае анаматапеічнае паходжанне (Голуб-Ліер, 494; Сной₂, 793; Чарных, 2, 274; Арол, 4, 123).

Туш2 ‘фарба для чарчэння ці малявання’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Вруб.). Праз польскую (tusz) ці рускую (тушь) мову з ням. Tusche, якое ўзыходзіць да франц. toucher ‘датыкацца’ або непасрэдна з франц. touche ‘дотык’ (Фасмер, 4, 129; Голуб-Ліер, 494; Арол, 4, 124; ЕСУМ, 5, 688). Сюды ж тушава́ць ‘наносіць цені на малюнак, пакрываць тушоўкай’ (ТСБМ), якое з рус. тушева́ть ‘тс’ па ўзоры ням. tuschen ‘тс’, паводле Віткоўскага (Słownik, 188) — з польскай. Таго ж паходжання і рэтушава́ць ‘падпраўляць, падмалёўваць, заціраць’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт.) праз польск. retuszować з франц. retoucher ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 67; Глухак, 646).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тушава́ць², -шу́ю, -шу́еш, -шу́е; -шу́й; незак.

Выпадкова дакранацца да більярднага шара, рабіць туш³.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тушь туш, род. ту́шы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ту́ша

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ту́ша ту́шы
Р. ту́шы ту́ш
Д. ту́шы ту́шам
В. ту́шу ту́шы
Т. ту́шай
ту́шаю
ту́шамі
М. ту́шы ту́шах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разбіра́льшчык, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца разбіраннем жывёльных туш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жывёлабо́ец, ‑бойца, м.

Рабочы, які займаецца забоем жывёлы і першапачатковай апрацоўкай туш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́туша, -ы, мн. -ы, -туш, ж.

У некаторых еўрапейскіх краінах: орган гарадскога самакіравання, а таксама будынак, дзе ён размяшчаецца.

Гарадская р.

|| прым. ра́тушны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растушава́ць, ‑шую, ‑шуеш, ‑шуе; зак., што.

Раўнамерна разнесці туш, карандаш у ценявых месцах малюнка. Растушаваць чарцёж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кітаба́за, ‑ы, ж.

Марское судна, прызначанае для прыёму і перапрацоўкі кітовых туш і абслугоўвання кітабойных суднаў; кітабойная база.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ту́ша, -ы, мн. -ы, туш, ж.

1. Асвежаванае і выпатрашанае цела забітай жывёліны.

Т. авечкі.

2. Пра вялікага, поўнага чалавека (разм., неадабр.).

|| памянш. ту́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (да 1 знач.).

Т. труса.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)