зако́нчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад закончыць.
2. у знач. прым. Які мае неабходную паўнату, цэласнасць. Закончаная думка. Закончаны сказ. Закончаны вобраз.
3. у знач. прым. Які дасягнуў дасканаласці ў сваёй справе, канчаткова сфарміраваўся. Закончаны майстар. Закончаны мастак.
•••
Закончанае трыванне гл. трыванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
соверше́нныйII прил. / соверше́нный вид грам. зако́нчанае трыва́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзеепрыме́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.
У граматыцы: форма дзеяслова, якая сумяшчае катэгорыі дзеяслова (час, стан і трыванне) і катэгорыі прыметніка (род, склон).
Д. цяперашняга часу.
Д. залежнага стану.
|| прым. дзеепрыме́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
незако́нчаны
1. незако́нченный, неоко́нченный;
2.: ~нае трыва́нне грам. несоверше́нный вид
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
видII м.
1. (разновидность, тип, подразделение) від, род. ві́ду м.;
вид де́ятельности від дзе́йнасці;
2. биол. від, род. ві́ду м.;
3. грам. трыва́нне, -ння ср.;
соверше́нный вид зако́нчанае трыва́нне;
несоверше́нный вид незако́нчанае трыва́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзеепрыме́тнік, ‑а, м.
Форма дзеяслова, у якой сумяшчаюцца адзнакі дзеяслова (час, стан, трыванне) і прыметніка (змена па родах, скланенне). Дзеепрыметнікі залежнага стану. Дзеепрыметнікі незалежнага стану.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
однокра́тный
1. аднаразо́вы, аднакра́тны;
2. грам., мат. аднакра́тны;
однокра́тный вид глаго́ла грам. аднакра́тнае трыва́нне дзеясло́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зако́нчаны
1. прич. зако́нченный, око́нченный; заключённый; см. зако́нчыць;
2. прил. зако́нченный;
з. маста́к — зако́нченный худо́жник;
~ная ду́мка — зако́нченная мысль;
○ ~нае трыва́нне — грам. соверше́нный вид
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Аўра́ць ’складваць гарох, віку для прасушкі’ (Касп.). Утворана шляхам дэкампазіцыі з уваўра́ць, дзеяслова закончанага трывання да увіра́ць ’вешаць на астраўкі гарох для прасушкі’ (беш., Крывіцкі, вусн. паведамл.), параўн. віц. падвіраць (незакончанае трыванне) ’тс’, дзе выступае той жа корань ‑вір‑ (‑ўр‑) і рус. пск. вирать ’піхаць’, балг. вра, въви́рам піхаць, засоўваць’, ст.-слав. въврѣти ’ўсунуць’; адсюль зыходная семантыка дзеяслова напіхваць, натыкаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́кідаць (БРС, Шат., Касп., Яруш., Бяльк.), вы́кідацца ’стараннай працай, руплівасцю выйсці з цяжкага становішча’; ’вырасці ў беднасці’; ’акрыяць’ (Янк. III); ’вырасці, выхавацца’; ’перанесці, перажыць пэўны час’ (Шат.), законч. трыванне выкінуцца ’нечакана з’явіцца’ (КЭС, лаг.). Гл. кідаць. Значэнне ’акрыяць’ або калька з літ., параўн. pasitaisýti ’акрыяць, паправіцца’ і taisýti ’выкідваць (штукі)’, або вынік незалежнага развіцця семантыкі дзеясловаў з прыстаўкай вы‑ і са значэннем руху знутры, якія вельмі часта набываюць пераносныя значэнні ’выйсці з цяжкага становішча, пазбавіцца ад бяды’; ’вырасці (у беднасці)’ і г. д.; параўн. выкачацца, выкруціцца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)