сухата́ ж.

1. разг. сухота́, су́хость;

2. (чрезмерно сухая погода) сухота́, сушь;

3. (тоска, грусть) сухота́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кручи́на ж., фольк. журба́, -бы́ ж.; (печаль) сму́так, -тку м., марко́та, -ты ж.; (тоска) туга́, -гі́ ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сму́так, -тку м. грусть ж., печа́ль ж., скорбь ж., тоска́ ж., кручи́на ж.;

◊ сусве́тны с. — мирова́я скорбь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нэ́ндза обл.

1. ж. тоска́;

2. ж. (бедственное положение) нужда́, нищета́;

3. м. и ж. (о человеке) ны́тик м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сашчамі́ць сов., прям., перен., разг. сжать, сти́снуть;

с. зу́бы — сжать (сти́снуть) зу́бы;

туга́ ~мі́ла сэ́рца — тоска́ сжа́ла (сти́снула) се́рдце

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гнести́ несов.

1. уст. душы́ць, ці́снуць, гне́сці;

2. перен. (приводить в подавленное состояние) гне́сці, му́чыць;

тоска́ гнетёт нуда́ гняце́;

3. (притеснять) прыгнята́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скорбь ж. сму́так, -тку м.; (сокрушение) скру́ха, -хі ж.; (сильное сожаление) жаль, род. жа́лю м.; (тоска) туга́, -гі́ ж.; (печаль) журба́, -бы́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зае́сці сов., в разн. знач. зае́сть;

туга́ зае́ла — тоска́ зае́ла;

з. прыдзі́ркамі — зае́сть приди́рками;

з. ляка́рства цу́крам — зае́сть лека́рство са́харом;

я́кар зае́ла — безл. я́корь зае́ло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

То́сна ’млосна’ (гродз., Сл. ПЗБ), то́скна ’тужліва, сумна’ (Ласт.), ст.-бел. то́скно ’тс’ (XVII ст., Карскі, 1, 88). Да таскні́ць ’тужыць, нудзіцца, сумаваць’ (гл.), параўн. ст.-польск. teskno/tesno ’сумна’, ’непрыемна, крыўдна’ і спрошчанае дыял. ckno (*tъskn‑ > *tskn‑ > ckn‑) ’сумна, тужліва’, ’моташліва, нудліва’, ’саладжава’, н.-луж. tešno, stysno ’палахліва, жудасна’, ’цяжка, змрочна’, в.-луж. tyšno ’тс’, ’сумна, маркотна, засмучана’, чэш. je mu teskno ’яго сум, туга бярэ за сэрца’, славац. teskno, tesno ’тужліва’. Да праславянскага прыметніка *tъsknъ ’смутны, тужлівы, прыгнечаны’, які ад назоўніка *tъska ’смутак, прыгнечанасць, дрэннае самаадчуванне, млоснасць, нуда’ (гл. таска), параўн. рус. тоска́ ’туга, нуда, смутак’, стараж.-рус. тъска ’бура на моры (з марской хваробай)’, ’цяжкасць, гора, сум, неспакой’ (Борысь, 632; Фасмер, 4, 88; ЁСУМ, 5, 612). Найбліжэйшым і.-е. адпаведнікам з’яўляецца літ. taũsti ’сумаваць’ (Махэк₂, 641).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ску́ка ж.

1. нуда́, -ды́ ж., нудо́та, -ты ж.;

кака́я ску́ка! яка́я нуда́ (нудо́та)!;

его́ разгово́р наво́дит ску́ку яго́ размо́ва наганя́е нуду́;

2. (томление, тоска) сум, род. су́му м., марко́та, -ты ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)