сакрэ́тнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Гаварыць з кім‑н. па сакрэту; таптацца. Дзяўчаты сакрэтнічалі, седзячы на выстаўленых у калідор сталах. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Мелава́ты, меловаты ’непаваротлівы, павольны’ (ТС). Да мелава́ць ’мясіць, таптаць’ > ’таптацца на месцы, мяцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ста́птываться
1. (сбиваться, кривиться — об обуви) сто́птвацца;
2. страд. сто́птвацца; тапта́цца, выто́птвацца; см. ста́птывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ту́птаць ‘працаваць дома; таптацца, хадзіць цэлы дзень паціху, не спяшаючыся’ (Федар. 4, Сцяц., Сцяшк. Сл., Скарбы), ‘біць капытамі’ (Нар. Гом.), ту́птаці ‘хадзіць, тупаць’ (ТС), ст.-бел. туптати ‘тс’ (ГСБМ); сюды ж тупата́ць, тупаце́ць ‘стукаць нагамі’ (ТСБМ), тупота́ти ‘тс’ (Вруб.). Параўн. укр. ту́птати ‘таптацца, хадзіць узад і ўперад’, тупота́ти ‘часта тупаць’, тупоті́ти ‘тс’, рус. дыял. тупоте́ть, тупоти́ть ‘стукаць нагамі’, польск. tuptać ‘таптацца дробнымі крокамі’, ‘мітусіцца’, tupotać ‘таптаць’, ‘тупацець, тупаць’, в.-луж. tupotać ‘перабіраць нагамі’, макед. тупти ‘стукаць, удараць’, ‘біцца (аб сэрцы)’, балг. туптя́ ‘тс’, ‘працаваць (аб маторы)’. Дзеясловы суадносяцца з тупат (гл.), што да *tъpъtъ/*tupotъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
иста́птываться страд.
1. сто́птвацца, тапта́цца, выто́птвацца, зато́птвацца;
2. слядзі́цца, нато́птвацца;
3. сто́птвацца; см. иста́птывать 1—3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ку́бліцца ’марудна рабіць, таптацца на адным месцы, рабіць логава’ (Жыв. сл., Янк. III, Нар. словатв., Сцяшк. Сл., Ян., Мат. Гом.). Да кубло 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Латашы́цца іўеў. ’таптацца, аблюбоўваць месца’, швянч. ’старацца, клапаціцца’ (Сл. паўн.-зах.). Утворана ад *латоха, параўн. рус. уладз., варонеж., арл., лотоха ’клапатун, клапатуха’, ’мітуслівы, непаседа’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турніке́т ‘рухомая крыжавіна ў праходзе’ (ТСБМ). З рус. турнике́т ‘тс’, якое з франц. tourniquet ‘тс’ < tourniquer разм. ‘кружляць, хадзіць вакол’, ‘таптацца на месцы’, ‘круціцца’ (Арол, 4, 120).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэ́пталь (тэ́птыль) ‘чалавек, які марудзіць’ (мёрск., З нар. сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад таптацца (гл. таптаць) з суфіксам са значэннем асобы, названай па негатыўнай прыкмеце, і варыянтным вакалізмам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прайдзісве́т, ‑а, М ‑свеце, м.
Разм. Пранырлівы, лоўкі, хітры чалавек. Ты ведаеш, Васіль, — да чаго.. [Капейка] дайшоў, — таптацца думаў са мной, як з другімі, кампаніі са мной шукаць!.. Прайдзісвет! Ён мне пра нашых людзей!.. Брыль. [Вяржбіцкі:] — Клікаў — прайдзісвет. І лізаблюд. Прадасць і выменяе, калі нявыкрутка падапрэ. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)