васьма́к, ‑а, м.

1. Гіст. Старажытная чатырохкапеечная манета.

2. Разм. Восьмая частка якой‑н. адзінкі вымярэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамо́ва², -ы, ж.

Незасведчаная пісьмовымі помнікамі, рэканструяваная параўнальна-гістарычным метадам старажытная мова-аснова, з якой пазней узніклі мовы, што адносяцца да дадзенай сям’і (напр., праславянская мова ў адносінах да беларускай, рускай, украінскай, польскай, балгарскай і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пярна́ч, пернача, м.

Гіст. Старажытная зброя або знак улады: булава, галоўка якой мае выгляд пёраў стралы. Атаманскі пярнач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ібе́ры, ‑аў.

1. Старажытныя ўсходнегрузінскія плямёны, якія насялялі Іберыю (старажытная назва Ўсходняй Грузіі).

2. Група плямён, якія насялялі старажытную Іспанію.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

та́лер ​1, ‑а, м.

Старажытная нямецкая манета.

[Ням. Taler.]

та́лер ​2, ‑а, м.

Спец. Металічная пліта ў друкарскай машыне, на якую ўстанаўліваюць друкарскую форму.

[Ад ням. Teller — талерка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сачаві́ца, ‑ы, ж.

1. Аднагадовая травяністая расліна сямейства матыльковых; старажытная зернебабовая культура.

2. Насенне гэтай расліны, якое ўжываецца ў ежу.

3. Устарэлая назва аптычнай лінзы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дына́р, ‑а, м.

1. Тое, што і дынарый.

2. Старажытная арабская залатая манета.

3. Грашовая адзінка Ірака, Югаславіі і некаторых іншых краін.

4. Дробная манета Ірана.

[Ад лац. denarius.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чацвярці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж. (разм.).

1. Чацвёртая частка чаго-н.

Ч. яблыка.

2. Чацвёртая частка бервяна, распілаванага ўдоўж накрыж (спец.).

3. Старажытная пасудзіна ёмістасцю ў адну чацвёртую частку вядра.

4. Тое, што і чацвяртак (у 2 знач.).

|| памянш. чацвярці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шэ́лег, ‑а, м.

Старажытная дробная манета. А бацька толькі што выплаціў арэнду, і ў хаце не было болей ані шэлега, каб наняць папа і адслужыць па нябожчыцы малебен. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пія́стр, ‑а, м.

1. Дробная грашовая адзінка і манета ў Турцыі, Егіпце, Сірыі і некаторых іншых краінах.

2. Старажытная грашовая адзінка рознай вартасці ў Іспаніі, Партугаліі і лаціна-амерыканскіх краінах.

[Іт. piastra.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)