вы́дацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дасца; -дадуцца; зак.

1. Утварыць выступ, выступіць за мяжу чаго-н.

Дом выдаўся вуглом на плошчу.

2. Здарыцца, выпасці; удацца.

Дзень выдаўся цёплы, сонечны.

Ураджай выдаўся добры.

|| незак. выдава́цца, -дае́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спектр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Сукупнасць усіх значэнняў якой-н. велічыні, што характарызуе сістэму або працэс.

Аптычны с.

2. Сукупнасць колеравых палос, якія атрымліваюцца пры праходжанні промня праз праламляльнае асяроддзе.

Сонечны с.

|| прым. спектра́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

луна́ ж. ме́сяц, -ца м.;

лу́нно-со́лнечный календа́рь ме́сячна-со́нечны калянда́р.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зрэ́дчас, прысл.

Абл. Часам, час ад часу. Зрэдчас праз шчыліну ўскочыць сонечны зайчык шустры, і зноўку дрэмлюць пакоі. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спалаве́лы, ‑ая, ‑ае.

Які набыў палавы ​2 колер. Міця нібы бачыць разліў спалавелага жыта, блакіт неба, сонечны дзень. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэкрэа́цыя, ‑і, ж.

Уст. Перапынак паміж урокамі ў школе. Пачалася вялікая рэкрэацыя. Гімназісты, карыстаючыся трыццаццю хвілінамі перапынку, сыпанулі на сонечны двор. Караткевіч.

[Ад лац. recreatio — адпачынак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарнамо́рац, ‑рца, м.

Марак чарнаморскага флоту. Марскія да вас караблі прыплывуць, І вам на сяўбе ці на ўборцы Пра белыя ночы — балтыйцы спяюць, Пра сонечны край — чарнаморцы. Русак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралама́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ло́міцца; зак.

1. Ламаючыся, утварыць у сабе адтуліну, дзірку.

Лёд быў тонкі і праламаўся.

2. Змяніць свой напрамак пры пераходзе з аднаго фізічнага асяроддзя ў другое (спец.).

Сонечны прамень праламаўся ў прызме.

|| незак. прало́млівацца, -аецца (да 1 знач.), прало́мвацца, -аецца (да 1 знач.) і праламля́цца, -я́ецца (да 2 знач.).

|| наз. праламле́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пралама́ць, -амлю́, -о́міш, -о́міць; -амі; -ама́ны; зак., што.

1. Зрабіць дзірку, пралом, прабіць наскрозь.

П. сцяну.

П. чэрап.

2. Змяніць напрамак пры пераходзе з аднаго фізічнага асяроддзя ў другое.

Прызма праламала сонечны прамень.

|| незак. прало́мліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.), прало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.) і праламля́ць, -я́е (да 2 знач.).

|| наз. прало́м, -у, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пражэ́ктар, ‑а, м.

Асвятляльны прыбор, які з дапамогай аптычнай сістэмы пасылае яркі пучок прамянёў у пэўным напрамку. Асветленае мноствам пражэктараў ледзяное поле стадыёна блішчала, як у сонечны дзень. Шыцік.

•••

Камсамольскі пражэктар — орган камсамольскага кантролю.

[Фр. projecteur ад лац. projectus — кінуты наперад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)