ме́каць

‘бляяць, рыкаць’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ме́каю ме́каем
2-я ас. ме́каеш ме́каеце
3-я ас. ме́кае ме́каюць
Прошлы час
м. ме́каў ме́калі
ж. ме́кала
н. ме́кала
Загадны лад
2-я ас. ме́кай ме́кайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ме́каючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зарыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць рыкаць. // Азвацца рыкам. [Рабка] спынілася, цягуча зарыкала і павольна падалася назад да статка. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мыча́ть несов.

1. рыка́ць, мы́каць;

2. перен., разг. мы́каць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бу́каць

‘рыкаць, мыкаць; напрошвацца, надакучваць (у галаву букала думка)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. бу́каю бу́каем
2-я ас. бу́каеш бу́каеце
3-я ас. бу́кае бу́каюць
Прошлы час
м. бу́каў бу́калі
ж. бу́кала
н. бу́кала
Загадны лад
2-я ас. бу́кай бу́кайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час бу́каючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рыка́нне ср.

1. мыча́ние, рёв м.;

2. рыка́ние, рыча́ние; см. рыка́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пукчэ́ць

‘утвараць пуканне ад бражэння; рыкаць, бурчаць, злосна мармытаць, гаварыць пра сябе што-небудзь і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пукчу́ пукчы́м
2-я ас. пукчы́ш пукчыце́
3-я ас. пукчы́ць пукча́ць
Прошлы час
м. пукчэ́ў пукчэ́лі
ж. пукчэ́ла
н. пукчэ́ла
Загадны лад
2-я ас. пукчы́ пукчы́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час пукчучы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рыча́ть несов.

1. рыка́ць; (реветь) раўці́; (о собаке) гы́ркаць;

2. перен., разг. гы́ркаць, раўці́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Муму́каць ’рыкаць’ (Корбай, КТС). Ад му‑му‑у! (Васілеўскі, Прадукт. тыпы, 79).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыка́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. рыкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Ніна ўявіла вёску, ахопленую пажарам, крыкі і галашэнне жанчын, дзікае рыканне жывёлы, і ў яе замерла сэрца. Шчарбатаў. Здалёк, з пожні каля бярэзніку, даносілася рыканне кароў. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рык 1 ’роў жывёлы’ (ТСБМ), ст.-бел. рыкание, рыканье (Скар.), руск. рык, польск. ryk, славац. ryk, чэш. ryk, славен. rik, серб.-харв. рик, ри̏ка ’рык’, ’рокат’, ’шум’, балг. рик. Прасл. *rykъ адвербальнае ўтварэнне ад *rykati (> бел. ры́каць) (БЕР, 6, 255).

Рык 2 ’тоўсты брус’ (ваўк., Сл. ПЗБ). Няясна.

Рык 3 ’вадзяны вол’ (добр.). Утворана безафіксальным спосабам ад ры́каць (гл.), як бай ад ба́яць, чос ад часа́ць (Сцяцко, Афікс. наз., 262–263).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)