удзе́л², -а, мн. -ы, -аў, м.

У старажытнай і сярэдневяковай Русі: вобласць, якой кіраваў князь.

|| прым. удзе́льны, -ая, -ае.

У. князь.

Удзельнае княства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цьма², -ы, ж.

1. У лікавай сістэме Старажытнай Русі: дзесяць тысяч (уст.).

2. Тое, што і процьма.

Цьма цьмушчая (разм.) — вельмі многа, безліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бая́рын, -а, мн. бая́ры, бая́р, м.

У Кіеўскай Русі і Маскоўскай дзяржаве: буйны землеўладальнік, які належаў да вярхоў пануючага класа.

|| прым. бая́рскі, -ая, -ае.

Б. быт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́ча, -а, н.

Народны сход у Старажытнай Русі і Беларусі гараджан для вырашэння грамадскіх спраў, а таксама месца такога сходу.

Полацкае в.

|| прым. вечавы́, -а́я, -о́е.

В. звон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палю́ддзе, ‑я, н.

У старажытнай Русі — збор даніны з княжацкіх васалаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

о́трак, ‑а, м.

Гіст. Член малодшай дружыны князя ў старажытнай Русі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кмет, ‑а і кмець, ‑я, м.

Воін, віцязь, дружыннік у Старажытнай Русі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паса́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. У 10—18 стст. гандлёва-рамесніцкая частка горада, звычайна па-за гарадской сцяной, у Кіеўскай Русі, Вялікім Княстве Літоўскім, Расійскай дзяржаве.

У горадзе Полацку было шэсць пасадаў.

2. Прыгарад, прадмесце (уст.).

3. У вясельным абрадзе: месца (звычайна дзяжа, пакрытая кажухом), куды садзяць нявесту, часам і жаніха.

|| прым. паса́дскі, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Пасадскія людзі (рамеснікі і гандляры ў гарадах Старажытнай Русі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паса́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

Намеснік князя ў Старажытнай Русі, таксама выбарны галава грамадзянскай адміністрацыі ў феадальных рэспубліках.

Княжацкі п.

Пскоўскі п.

|| ж. паса́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. паса́дніцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грыдзь, ‑і, ж., зб.

Гіст. Малодшая княжацкая дружына ў Старажытнай Русі. // Член гэтай дружыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)