генеало́гія, -і, ж.

1. Раздзел гістарычнай навукі, які вывучае паходжанне і сувязі асобных родаў¹ (у 2 знач.).

2. Гісторыя роду¹ (у 2 знач.); радаслоўе.

|| прым. генеалагі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мацяры́нства, -а, н.

1. Стан жанчыны-маці ў перыяд цяжарнасці, родаў і кармлення дзіцяці.

Ахова мацярынства.

2. Уласцівае маці пачуццё да дзяцей, усведамленне яе кроўнай сувязі з дзецьмі.

Пачуццё мацярынства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агульнавайско́вы, ‑ая, ‑ае.

Агульнаадзіны для ўсіх родаў войск; які ахоплівае ўсе роды войск. Агульнавайсковая тактыка. Агульнавайсковы штаб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разнаспо́равы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Такі, характэрнай прыкметай якога з’яўляецца наяўнасць спораў двух родаў — буйных і дробных. Разнаспоравыя папаратнікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фра́трыя, ‑і, ж.

У этнаграфіі — падраздзяленне племені, якое з’яўляецца сукупнасцю некалькіх родаў, што паходзяць ад аднаго першапачатковага роду.

[Грэч. fratria.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сяме́йства, -а, н.

1. Тое, што і сям’я (у 1 знач.).

Прыехалі ўсім сямействам у тэатр.

2. У сістэматыцы жывёл і раслін: група з некалькіх родаў, падобных па будове і блізкіх па паходжанні.

С. акунёвых.

С. злакавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ку́рыя, -і, ж.

1. Аб’яднанне некалькіх патрыцыянскіх родаў у Старажытным Рыме (гіст.).

2. Разрад выбаршчыкаў, падзеленых па нацыянальнай, маёмаснай і іншых адзнаках.

Дваранская к.

○

Папская (Рымская) курыя — вярхоўны орган, цераз які Папа Рымскі ажыццяўляе кіраўніцтва каталіцкай царквой.

|| прым. курыя́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мало́дзіва, ‑а, н.

Падобная на малако вадкасць, якая выдзяляецца груднымі залозамі ў жанчын і самак млекакормячых перад родамі і некалькі дзён пасля родаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бранята́нкавы, ‑ая, ‑ае.

У выразах: бранятанкавыя войскі, бранятанкавыя часці — адзін з галоўных родаў войск сучасных армій, аснову якога складаюць танкі і самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перабабіць (перэбабіць) ’прыняць дзіцё ад парадзіхі’ (Кос.). Да ба́біць (гл.) ’рэзаць пупавіну’ (< прасл. *babiti ’дапамагаць парадзісе ў час родаў’), семантыка якога зацямнілася, таму ўжыта прыстаўка пера- з пераразаць (пупавіну).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)