плаці́на, -ы, мн. -ы, -ці́н, ж.

Гідратэхнічнае збудаванне, якое перагароджвае раку для падняцця ўзроўню вады.

П. са шлюзамі.

|| прым. плаці́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выцяка́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.

1. гл. выцечы.

2. Пра раку: браць пачатак адкуль-н.

Рака выцякае з возера.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ашлюзо́ўваць

‘устройваць шлюзы на рацэ, канале (ашлюзоўваць раку, канал); прапускаць праз шлюз (ашлюзоўваць судна)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ашлюзо́ўваю ашлюзо́ўваем
2-я ас. ашлюзо́ўваеш ашлюзо́ўваеце
3-я ас. ашлюзо́ўвае ашлюзо́ўваюць
Прошлы час
м. ашлюзо́ўваў ашлюзо́ўвалі
ж. ашлюзо́ўвала
н. ашлюзо́ўвала
Загадны лад
2-я ас. ашлюзо́ўвай ашлюзо́ўвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ашлюзо́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сяк-та́к, прысл.

1. 3 вялікай цяжкасцю, ледзь-ледзь.

Ён сяк-так пераплыў раку.

2. у знач. вык. Цярпіма.

Ну як жыццё? — Сяк-так.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапра́віцца сов. перепра́виться;

п. це́раз раку́ — перепра́виться че́рез ре́ку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папераплыва́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак., што, цераз што і без дап.

Пераплысці — пра ўсіх, многіх.

Усе папераплывалі раку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прадрачы́, -раку́, -рачэ́ш, -рачэ́; -рачо́м, -рачаце́, -раку́ць; -ро́к, -ракла́, -ло́; -рачы́; -рачо́ны; зак., што (кніжн.).

Наперад прадказаць тое, што будзе, адбудзецца.

|| незак. прадрака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераво́зчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Чалавек, які займаецца перавозам цераз раку на лодцы, пароме і пад.

|| ж. пераво́зчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. пераво́зчыцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расхвалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак., каго-што.

1. Прымусіць хвалявацца, зрабіць бурным (пра мора, раку, возера і пад.).

Вецер расхваляваў возера.

2. Моцна ўсхваляваць.

Успаміны расхваляваліяго.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шлюзава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што (спец.).

1. Устанавіць (устанаўліваць) шлюзы.

Ш. раку.

2. Прапусціць (прапускаць) праз шлюз.

Ш. танкер.

|| наз. шлюзава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)