перака́з, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пераказаць.

2. Пісьмовая або вусная перадача сваімі словамі чаго‑н. прачытанага, пачутага. Канчалася дыктоўка, давалася другая работа — пераказ. За пераказам ішла пісьмовая задача. Колас. Фельетон удаўся таму, што сам па сабе факт, нават у простым пераказе, смешны. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

О́бліг ’пісьмовая абавязацельства, вексель’ (Нас.). Ст.-бел. обликгъ, облигъ ’тс’ з польск. oblig (Булыка, Запазыч., 220).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

маналагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да маналога; у форме маналога. Пісьмовая мова — гэта пераважна мова маналагічная, вусная ж — галоўным чынам дыялагічная. Юргелевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кні́жна-пісьмо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. кні́жна-пісьмо́вы кні́жна-пісьмо́вая кні́жна-пісьмо́вае кні́жна-пісьмо́выя
Р. кні́жна-пісьмо́вага кні́жна-пісьмо́вай
кні́жна-пісьмо́вае		 кні́жна-пісьмо́вага кні́жна-пісьмо́вых
Д. кні́жна-пісьмо́ваму кні́жна-пісьмо́вай кні́жна-пісьмо́ваму кні́жна-пісьмо́вым
В. кні́жна-пісьмо́вы (неадуш.)
кні́жна-пісьмо́вага (адуш.)		 кні́жна-пісьмо́вую кні́жна-пісьмо́вае кні́жна-пісьмо́выя (неадуш.)
кні́жна-пісьмо́вых (адуш.)
Т. кні́жна-пісьмо́вым кні́жна-пісьмо́вай
кні́жна-пісьмо́ваю		 кні́жна-пісьмо́вым кні́жна-пісьмо́вымі
М. кні́жна-пісьмо́вым кні́жна-пісьмо́вай кні́жна-пісьмо́вым кні́жна-пісьмо́вых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шко́льна-пісьмо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шко́льна-пісьмо́вы шко́льна-пісьмо́вая шко́льна-пісьмо́вае шко́льна-пісьмо́выя
Р. шко́льна-пісьмо́вага шко́льна-пісьмо́вай
шко́льна-пісьмо́вае		 шко́льна-пісьмо́вага шко́льна-пісьмо́вых
Д. шко́льна-пісьмо́ваму шко́льна-пісьмо́вай шко́льна-пісьмо́ваму шко́льна-пісьмо́вым
В. шко́льна-пісьмо́вы (неадуш.)
шко́льна-пісьмо́вага (адуш.)		 шко́льна-пісьмо́вую шко́льна-пісьмо́вае шко́льна-пісьмо́выя (неадуш.)
шко́льна-пісьмо́вых (адуш.)
Т. шко́льна-пісьмо́вым шко́льна-пісьмо́вай
шко́льна-пісьмо́ваю		 шко́льна-пісьмо́вым шко́льна-пісьмо́вымі
М. шко́льна-пісьмо́вым шко́льна-пісьмо́вай шко́льна-пісьмо́вым шко́льна-пісьмо́вых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

літарату́рна-пісьмо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. літарату́рна-пісьмо́вы літарату́рна-пісьмо́вая літарату́рна-пісьмо́вае літарату́рна-пісьмо́выя
Р. літарату́рна-пісьмо́вага літарату́рна-пісьмо́вай
літарату́рна-пісьмо́вае		 літарату́рна-пісьмо́вага літарату́рна-пісьмо́вых
Д. літарату́рна-пісьмо́ваму літарату́рна-пісьмо́вай літарату́рна-пісьмо́ваму літарату́рна-пісьмо́вым
В. літарату́рна-пісьмо́вы (неадуш.)
літарату́рна-пісьмо́вага (адуш.)		 літарату́рна-пісьмо́вую літарату́рна-пісьмо́вае літарату́рна-пісьмо́выя (неадуш.)
літарату́рна-пісьмо́вых (адуш.)
Т. літарату́рна-пісьмо́вым літарату́рна-пісьмо́вай
літарату́рна-пісьмо́ваю		 літарату́рна-пісьмо́вым літарату́рна-пісьмо́вымі
М. літарату́рна-пісьмо́вым літарату́рна-пісьмо́вай літарату́рна-пісьмо́вым літарату́рна-пісьмо́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ру́чка¹, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

1. Частка прадмета, за якую яго трымаюць або бяруцца рукой.

Р. дзвярэй.

Р. партфеля, малатка.

2. Пісьмовая прылада ў выглядзе палачкі, дзяржання, куды ўстаўляецца пяро, стрыжань.

Аўтаматычная р.

Шарыкавая р.

|| прым. ру́чачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыкта́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Вучэбная або праверачная пісьмовая работа па правапісу — запісванне тэксту пад дыктоўку з далейшым аналізам правільнасці яго напісання. Папераджальны дыктант. Тлумачальны дыктант. Кантрольны дыктант.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паланіза́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. паланізаваць і стан паводле знач. дзеясл. паланізавацца. Жывая народная беларуская мова ў старажытнасці была падвергнута лексічнай паланізацыі ў значна меншай меры, чым літаратурна-пісьмовая. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кантра́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

Пісьмовая дамова, пагадненне з узаемнымі абавязкамі двух бакоў.

Падпісаць к.

К. паміж работнікам і работадаўцам.

Заключыць к.

○

Шлюбны кантракт — пісьмовы дагавор, пагадненне, якое рэгламентуе паводзіны і матэрыяльныя адносіны паміж мужам і жонкай.

|| прым. кантра́ктны, -ая, -ае і кантра́ктавы, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)