прочь
1. нареч. (в сторону) прэч;
он бы́стро пошёл прочь от меня́ ён шпа́рка пайшо́ў прэч ад мяне́;
2. межд. прэч; (вон) вон; (долой) дало́ў;
прочь с доро́ги! прэч з даро́гі!;
прочь отсю́да! прэч (вон) адгэ́туль!, прэч (дало́ў) з маі́х вачэ́й!;
ру́ки прочь! ру́кі прэч!;
◊
не прочь в знач. сказ. не су́праць, не ад таго́, каб…;
он не прочь отдохну́ть ён не су́праць (не ад таго́, каб) адпачы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шты́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.; каго.
Разм. Гнаць, выганяць прэч каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адагна́цца, адганю́ся, адго́нішся, адго́ніцца; адгані́ся; зак.
1. Адагнаць каго-н., прымусіць пайсці прэч.
Дзеці лезуць да машыны — не а.
2. Гонячы (жывёлу), аддаліцца, адысці куды-н.
Пастух адагнаўся са статкам на два кіламетры ад вёскі.
|| незак. адганя́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́боку нареч., в знач. сказ., прост. по́баку, набо́к; прэч; к чо́рту.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прова́ливать несов., в разн. знач. права́льваць;
прова́ливай! ідзі́ (выбіра́йся) прэч!; прахо́дзь!;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адзвані́ць сов. отзвони́ть;
◊ ~ні́ў і са звані́цы прэч — отзвони́л и с колоко́льни доло́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ана́фема, ‑ы, ж.
1. Адлучэнне ад царквы, пракляцце. Абвяшчаць анафему.
2. Разм. Ужываецца як лаянкавае слова. Прэч адсюль, анафема!
[Грэч. anathēma — пракляцце.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Він! ’прэч’ (Мядзв.). Параўн. рус. вон! Змена вакалізму застаецца няяснай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вандэр-вон ’ідзі прэч!’ (Нас.). Магчыма, звязана з вандраваць: «Баядэры вон».
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
галапу́зы, ‑ая, ‑ае.
Разм. З голым жыватом (звычайна пра дзяцей). — Прэч! Наз-зад, галапузыя чэрці! — зашыпеў на [хлапчукоў] спраўнік і пагразіў шабляй. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)