Мабіліза́цыя ’прызыў ваеннаабавязаных запасу на ваенную службу’, ’перавод усіх галін народнай гаспадаркі, уключаючы ўзброеныя сілы, з мірнага становішча на ваеннае’ (ТСБМ). Запазычана праз польск. ці рус. мову з фр. mobilisation < лац. mobilis ’рухомы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ле́нінскі ле́нинский;
л. камсамо́л — ист. ле́нинский комсомо́л;
л. стыль — ле́нинский стиль;
○ л. прызы́ў — ист. ле́нинский призы́в;
Ле́нінская прэ́мія — ист. Ле́нинская пре́мия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заклік, кліч, вокліч, покліч, прызыў, лозунг
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
прызы́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які нясе ў сабе прызыў, заклік, гучыць як заклік. Дастаіш да васьмі гадзін і пачуеш, як з усіх бакоў паляцяць да цябе прызыўныя заводскія гудкі. Кулакоўскі. Зазвінелі прызыўныя песні аб вызвалены, зазвінелі яны ад Белага да Чорнага мора, і ад усходу сонца і да захаду сонца... Купала.
прызыўны́, ‑а́я, ‑о́е.
Які мае адносіны да прызыву на вайсковую службу. Прызыўны ўзрост. Прызыўная камісія. Прызыўны пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
призы́в м.
1. (действие) прызы́ў, -зы́ву м.; клі́канне, -ння ср.; закліка́нне, -ння ср., за́клік, -ку м.; см. призыва́ть;
2. (обращение с призывом) за́клік, -ку м.;
3. (просьба, мольба, зов) кліч, род. клі́ча м., по́кліч, -ча м.; про́сьба, -бы ж.;
призы́в о по́мощи кліч на дапамо́гу, про́сьба рату́нку;
4. собир. (лица, призванные на военную службу) прызы́ў, -зы́ву м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запа́с, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Тое, што назапашана, сабрана для чаго-н.; тое, што маецца для скарыстання.
Харчовыя запасы.
Запасы паліва.
Непарушны з.
З. ведаў (перан.). У з. або на з. (на выпадак, калі спатрэбіцца). У нас яшчэ ёсць многа часу ў запасе (маецца ў нашым распараджэнні).
2. Загнуты за шво лішак тканіны, які пакідаюць на выпадак, калі спатрэбіцца павялічыць у шырыню або даўжыню якую-н. частку адзення.
Сукенка з запасам.
3. Катэгорыя грамадзян, якія прайшлі вайсковую службу і прызываюцца зноў у войска ў выпадку неабходнасці.
Перавесці ў з.
Прызваць з.
|| прым. запасны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
З. выхад.
З. ігрок.
З. полк.
Прызыў запасных (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)