дрэ́нны плохо́й, скве́рный, дрянно́й, худо́й, дурно́й;

~ннае надво́р’е — плоха́я (скве́рная) пого́да;

д. матэрыя́лплохо́й (дрянно́й) материа́л;

~нная сла́ва — худа́я (дурна́я) сла́ва;

~нныя спра́вы — пло́хи дела́;

~нныя схі́льнасці — дурны́е накло́нности;

~нныя жа́рты — шу́тки пло́хи;

пайсці́ па ~ннай (няпра́вільнай) даро́зе — пойти́ по плохо́му (непра́вильному) пути́;

рабі́ць вясёлую мі́ну пры ~ннай гульні́погов. де́лать весёлую ми́ну при плохо́й игре́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

клёв рыб. / хоро́ший, плохо́й клёвы́ба) до́бра, дрэ́нна бярэ́цца;

клёв щу́ка начина́ет весно́й шчупа́к пачына́е бра́цца вясно́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ліхі́

1. злой, недо́брый, лихо́й;

л. чалаве́к — злой (недо́брый) челове́к;

ліхі́я ду́мкі — злы́е (недо́брые, лихи́е) мы́сли;

2. обл. плохо́й, худо́й;

л. кажу́хплохо́й (худо́й) тулу́п;

ліха́я до́ля — лиха́я (зла́я) до́ля;

ліха́я часі́на (гадзі́на) — лиха́я годи́на;

гадзі́ць як ліхо́й скуле́ — угожда́ть вопреки́ жела́нию

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ми́наII (выражение лица) мі́на, -ны ж.;

де́лать весёлую ми́ну при плохо́й игре́ рабі́ць вясёлую мі́ну пры дрэ́ннай гульні́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Палака́ць ’паласкаць’ (Сцяшк. МГ, Бір. Джярж., Сл. ПЗБ), полокаць (ТС). Укр. полокати, ст.-слав. плакати, польск. płukać, в.-луж. płokać, чэш. plákati, plächatiх славац. pläkať, серб.-харв. плакати, плачем ’паласкаць, абмываць’, славен. plȃkati ’прапалоскваць’, балг. плакни ’паласкаю’. Прасл. роі- kati. Фасмер (3, 315) дапускае гукапераймальнае паходжанне, як і ў паласкаць (гл.). Параўн. яшчэ Махэк₂ (453), які ўказвае на першапачатковае значэнне ’біць (сябе ў грудзі)’. Сувязь з рус. плохой і плакаць (гл. Праабражэнскі, 2, 96) лічыцца сумніцельнай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

а́ховый прост.

1. (плохой, скверный) дрэ́нны, ке́пскі, благі́;

2. (отчаянный, озорной) адча́йны, адва́жны, рызыко́ўны, дзёрзкі, гарэ́злівы, сваво́льны;

а́ховый па́рень адча́йны (адва́жны) хло́пец.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пло́хі, плохы, плохый ’спакойны, сарамлівы’ (Сл. ПЗБ), ’мірны, рахманы’ (гродз., Нар. сл.), плохый ’прыручаны’, плоха(я) (курыца) (кобр., ц.-палес., гродз., ЛА, 1); укр. плохий ’мірны, ціхі, лагодны, рахманы, пакорлівы’, тюховитий ’тс’, рус. архані. плохливый ’баязлівы’, цвяр., пск. плохой ’някемлівы, бесклапотны’; польск. płochy ’нясталы, схільны да уцёкаў, палахлівы’, харв. чак. plóh ’сарамлівы, нясмелы’. Звычайна суадносяць гатую лексему з полах (Фасмер, 3, 286; Маргынаў, Слав. акком., 127–128) < прасл. *ро!хь з блізкай семантыкай ’трывожны, хвалюючы’, тлумачачы яе як рэдукцыю поўнагалосся (Банькоўскі, 2, 624).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

благі́

1. плохо́й; нехоро́ший; дурно́й; худо́й; скве́рный;

о́е надво́р’е — плоха́я (скве́рная) пого́да;

а́я зямля́ — плоха́я земля́;

б. хара́ктарплохо́й (скве́рный) хара́ктер;

б. ўплыў — дурно́е влия́ние;

б. ўчы́накплохо́й (нехоро́ший) посту́пок;

а́я ве́стка — плоха́я (нехоро́шая) весть;

б. настро́й — плохо́е (скве́рное) настрое́ние;

б. чалаве́кплохо́й (нехоро́ший) челове́к;

о́е сло́ва — плохо́е (худо́е, скве́рное) сло́во;

2. нездоро́вый, боле́зненный;

б. вы́гляд — нездоро́вый (боле́зненный) вид;

б. клі́мат — нездоро́вый кли́мат;

о́е во́ка — дурно́й глаз;

на б. кане́ц — на худо́й коне́ц;

у́ю траву́ з по́ля вонпосл. худу́ю траву́ с по́ля вон;

не ка́жучы ~го́га сло́вапогов. а) не говоря́ дурно́го сло́ва; б) не тем будь помя́нут;

лепш б. мір, як до́брая сва́ркапосл. худо́й мир лу́чше до́брой ссо́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Плахі́1 (плахт) ’дрэнны, нядобры’ (Бяльк.; чэрв., пух., даўг., Сл. ПЗБ; Ян.), ’непрыстойны’ (віл., Сл. ПЗБ). З рус. плохой ’кепскі, дрэнны’, ’няўжыўчывы’, ’непрыгожы, несамавіты’, ’дурны, някемлівы, бесклапотны’ і інш., якое з’яўляецца глухім варыянтам балтызма благіліт. plūgas ’благі, дрэнны, паганы’, ’худы’, ’слабы’, параўн. прасл. *hasъліт. grožis ’краса’, прасл. xytrъліт. gudrus ’хітры’, альбо пад уплывам рус. плохой бел. благі змяніла звонкія зычныя на глухія.

Плахі́2 ’спакойны, добры’ (шчуч., пруж., Сл. ПЗБ), ’слабы’ (Ян.), ’ціхі, сціплы’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Укр. плохий ’спакойны, ціхмяны, лагодны, рахманы, пакорлівы’, польск. płochy ’палахлівы, дзікі’, ’ветрагон’, ’марны, нікчэмны’, кш©. ріохі ’тс’, ’хуткі’, чэш. piachy ’палахлівы, асцярожны’, ’сарамлівы’, ц.-слав. плахі? ’баязлівец’, стараж.-рус. плахі? ’трывога’, плахый ’які памыляецца’, славен./Λ//? ’сарамлівы’, серб.-харв. плах ’парывісты, запальчывы’, ’круты’, макед. плах, балг. плах ’баязлівы’. Прасл. *polхь, параўн. поўнагалосныя формы: бел. полах, рус. і ўкр. по́лох, роднасныя ст.-грэч. πάλλω ’ўзбуджаю, узварушваю’, πελεμίζω ’трэсці (трасу)’, ст.-нарв. felms‑fiillr, гоц. us‑fihna ’напалоханы’, ст.-нарв. j&la ’напалохаць’ < і.-е. *pólo‑/*póle (Вязлай–Сной, 3, 45; Фасмер, 3, 317). Бел. і ўкр. формы з пло‑, відаць, пад уплывам польскай мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нела́дный

1. (нехороший) нядо́бры; (плохой) дрэ́нны, ке́пскі;

2. (нескладный) няскла́дны; (неуклюжий) нязгра́бны;

будь он нела́ден каб ён спрах; няха́й ён спра́хне; няха́й яму́ лі́ха.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)