зво́дніцтва, ‑а, н.

1. Карыслівае пасрэдніцтва паміж мужчынам і жанчынай для садзейнічання ўступленню іх у любоўную сувязь.

2. Пляткарства, нагаворы.

3. Падбухторванне да якіх‑н. дрэнных учынкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вундэркі́нд (КТС). Запазычанне з ням. Wunderkind літаральна ’цудоўнае дзіця’, магчыма, праз пасрэдніцтва рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 76).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вана́дый ’рэдкі метал’ (КТС). Праз рускае пасрэдніцтва з ням. Vanadium, Vanadin (Шанскі, 1, В, 16–17; Рудніцкі, 1, 306).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Анэ́ма ’клісцір’, (пераносна) ’пакаранне розгамі’ (Нас.). Польск. enema ’клісцір’. З грэч. ἐνίημα ’уліванне’, магчыма, праз польск. пасрэдніцтва. Слушкевіч, Зб. Курыловічу, 283.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́кша ’чалавек, які запрогшыся ў каляску, перавозіць седакоў і грузы’ (ТСБМ). З япон. (dzin) rikisia праз пасрэдніцтва рускай, параўн. рус. ри́кша ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ко́лба ’шарападобная або канічная шкляная пасудзіна’ (ТСБМ). Укр. колба, рус. колба ’тс’. Праз рускае пасрэдніцтва запазычана з ням. Kolben ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 195).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

І́біс ’птушка атрада галянастых’ (ТСБМ). Запазычана праз пасрэдніцтва рус. и́бис з лац. ibis < грэч. ἴβις < ст.-егіп. Фасмер, 2, 113; Шанскі, 2, I, 3.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вальнаду́мец ’той, хто вызначаецца вальнадумствам’ (Яруш., 30), вальнадумны (БРС). Калька з ням. Freidenker, магчыма, праз польскае (wolnomyśliciel) або рускае (вольнодумец) пасрэдніцтва (Шанскі, 1, В, 155).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дуэт ’дуэт’ (БРС). Рус. дуэ́т, укр. дуе́т. Першакрыніцай з’яўляецца італ. duetto ’тс’. Запазычанне адбылося, магчыма, праз пасрэдніцтва ням. Duett ’тс’ (< італ.). Гл. Фасмер, 1, 557.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Зайза́яр ’саляная кіслата’ (зах., Нар. словатв.). Кавальскі тэрмін з ням. Salzsäure ’тс’ ці salzsauer ’салянакіслы’. Праз польск. (а магчыма і яўр.) пасрэдніцтва. Параўн. польск. zajzajar.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)