плен пало́н, -ну м., мн. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паланя́ць

‘браць каго-небудзь, што-небудзь у палон’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. паланя́ю паланя́ем
2-я ас. паланя́еш паланя́еце
3-я ас. паланя́е паланя́юць
Прошлы час
м. паланя́ў паланя́лі
ж. паланя́ла
н. паланя́ла
Загадны лад
2-я ас. паланя́й паланя́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час паланя́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ваеннапало́нны, ‑ага, м.

Ваеннаслужачы, узяты ў палон. Лагер ваеннапалонных.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паздава́цца, ‑здаецца; ‑здаёмся, ‑здаяцеся, ‑здаюцца; зак.

Здацца — пра ўсіх, многіх. Паздавацца ў палон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палані́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ланёны; зак. і незак.

1. каго-што. Узяць (браць) у палон.

П. варожую армію.

2. перан., каго (што). Зачараваць (зачароўваць), захапіць (захапляць).

П. чароўным голасам.

|| наз. палане́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ваеннапало́нны ’ваеннаслужачы, узяты ў палон’ (КТС). Калька з рус. военнопленный (Крукоўскі, Уплыў, 132).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адпе́таваць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Разм. Нацярпецца гора, адпакутаваць. [Сымон:] — Собіла ж мне ў палон тады трапіць, два гады адпетаваў. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запалане́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ло́нены; зак.

1. каго-што. Узяць у палон; скарыць, пазбавіць незалежнасці.

З. народ.

З. сэрца дзяўчыны (перан.).

2. што. Заняць, запоўніць сабой якую-н. прастору.

Натоўп запаланіў увесь двор.

Трывога запаланіла ўсё нутро (перан.).

|| незак. запаланя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пало́ннік, ‑а, м.

Разм. Чалавек, які знаходзіцца ў палоне (у 1 знач.), узяты ў палон; палонны. Станцыя канчалася. .. Булякін здаў свайго палонніка дзяжурнаму салдату. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вірлі́ць, ‑ліць; незак.

Разм. Тое, што і віраваць (вірыць). Далёка ўнізе вірліла, пенілася рака. Лынькоў. Але жыццё Вірліць пайшло іначай І старадаўшчыну Забрала ў палон. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)