стрэ́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

1. Вузкая і тонкая пласцінка з завостраным канцом, якая паварочваецца на восі і паказвае час, напрамак і пад. у розных вымяральных прыборах. Гадзіннікавая стрэлка. Стрэлкі компаса. □ Стрэлка манометра пасоўвалаа ўправа, набліжаючыся да чырвонай рыскі. Васілёнак. Стрэлкі прыбораў іскрыліся, паказвалі зададзеную вышыню, а хуткасць перайшла лічбу, якую назваў капітан. Алешка.

2. Знак для ўказання напрамку ў выглядзе лініі, ад канца якой пад вострым вуглом адходзяць дзве кароценькія рыскі. Стрэлкі руху ветру. □ На ўсё былі таблічкі, адмысловыя стрэлкі з надпісамі: да кіпятку трыццаць... дваццаць... дзесяць метраў. Лынькоў. // Узор, рысунак такой формы. Панчохі са стрэлкамі. / Пра бровы, вусы і пад. Стрэлкі густых, прыгожых брывоў [жанчыны] ўзлятаюць угору. Навуменка.

3. Прыстасаванне на рэйкавых пуцях для пераводу рухомага саставу з аднаго пуці на другі. Цягнік выкіраваўся за стрэлкі і пачаў набіраць хуткасць. С. Александровіч. Міколка прыслухоўваўся, як прабягаў з шумам і грукатам.. пастукваючы на стрэлках, цягнік. Лынькоў.

4. Вузкі і доўгі выступ сушы; пясчаная каса. Дзве доўгія стрэлкі прычалаў уразаліся далёка ў заліў. Шамякін.

5. Бязлістае тонкае сцябло расліны з суквеццем наверсе. Бульба прарастала з-пад падрубы пограба, гнала на двор бледна-ружовыя кволыя стрэлкі. М. Стральцоў. Калі з’явіцца кветкавая стрэлка, зямлю багата наліваюць. «Беларусь». // Вузкі, доўгі парастак, ліст расліны. Стрэлкі цыбулі.

6. толькі мн. (стрэ́лкі, ‑лак). Травяністая расліна сямейства крыжакветных з маленькімі белымі кветачкамі і стручкамі ў форме сумачкі.

7. Абл. Страказа. У паветры купаліся блакітныя са слюдзянымі крыльцамі стрэлкі. Сачанка.

•••

Магнітная стрэлка — тонкі магніт у выглядзе выцягнутага ромба, які рухаецца вакол вертыкальнай восі компаса і заўсёды павернуты адным канцом на поўнач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развёрнутый

1. (раскрытый) разго́рнуты, мног. паразго́ртваны, раскры́ты, мног. параскрыва́ны, развіну́ты;

2. перен. (подробно изложенный) разго́рнуты;

приня́ть развёрнутую резолю́цию прыня́ць разго́рнутую рэзалю́цыю;

3. перен. (предпринятый в широких масштабах) разго́рнуты, мног. паразго́ртваны;

развёрнутое строи́тельство разго́рнутае будаўні́цтва;

4. перен. (развитой) разго́рнуты;

развёрнутые спосо́бности разго́рнутыя здо́льнасці;

5. (выпрямленный) вы́прастаны, распраста́ны;

6. воен. разве́рнуты, разго́рнуты;

развёрнутая вдоль ли́нии фро́нта артилле́рия разве́рнутая (разго́рнутая) уздо́ўж лі́ніі фро́нту артыле́рыя;

развёрнутый строй разго́рнуты строй;

7. (повёрнутый) заве́рнуты; паве́рнуты; разве́рнуты;

развёрнутая маши́на заве́рнутая (разве́рнутая) машы́на;

8. (разверченный, расширенный — об отверстии, раскрученный) раскру́чаны, мног. параскру́чваны, рассвідрава́ны, мног. парассвідро́ўваны; см. разверну́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)