вольт¹, -а, М -льце, м. (спец.).
1. У манежнай яздзе: круты кругавы паварот направа або налева, які выконваецца адным коннікам ці групай іх адначасова.
2. У фехтаванні: ухіленне ад удару праціўніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
одесну́ю нареч., уст. напра́ва, па пра́вы бок.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ац, атс ’выгук, якім паварочвалі валоў направа’ (КСТ), польск. ać, at, ot, otsie, odś, славац. hot, чэш. hot, в.-луж. hót, н.-луж. hot. Згодна з народнай этымалогіяй, з ад сябе (от себе), польск. od siebie ’направа’, як ксо (к собе) ’налева’ (КСТ), параўн. таксама ўкр. цобе ’направа’, цоб ’налева’, якія, згодна з Патабнёй, Из записок, 2 (1888), 79, з дʼ себе ’ад сябе, управа’, к соб ’к сабе, улева’, acsabé ’направа’ (Пятк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нале́ва, прысл.
1. У левы бок; проціл. направа. Паглядзець налева. □ Сава, доўга не думаючы, звярнуў налева і, як птушка, знік на шляху. Пестрак. // На левым баку, з левага боку. Налева пры сцяне відзён быў рог ложка. Чорны. / у знач. прыназ. (у спалучэнні з «ад»). Налева ад парога стаяў доўгі стол. Пестрак.
2. перан. Разм. Не па прамому назначэнню, незаконна.
•••
Направа і налева гл. направа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
повёртывать несов. паваро́чваць; (кран и т. п.) пакру́чваць;
повёртывать напра́во паваро́чваць напра́ва;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разо́рысты, ‑ая, ‑ае.
З вялікай колькасцю разор. А ўдаль, направа і налева, цягнуцца вузкія палоскі — камяністыя, разорыстыя. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўкіламе́тра, м.
Палавіна кіламетра. Наперадзе, праз паўкіламетра, шлях браўся направа. Мележ. Ад пасёлка да станцыі было не так далёка, можа якога паўкіламетра. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малавядо́мы, ‑ая, ‑ае.
Недастаткова вядомы, вядомы толькі некаторым. Андрэй і Санкоўскі дайшлі да парку і звярнулі направа ў ціхую, здаецца, малавядомую вуліцу. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паліндро́м, ‑а, м.
Слова, выраз або сказ, якія маюць аднолькавы сэнс пры чытанні злева направа і справа налева. Напрыклад: бел. казак; руск. искать такси.
[Англ. palindrome.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
казнакра́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Службовая асоба, якая абкрадвае казну (у 1 знач.), прысвойвае дзяржаўныя каштоўнасці. Цудоўны апарат Займеў амерыканец: Направа — казнакрад. Налева — ашуканец. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)