напа́сць, -і, мн. -і, -ей, ж. (разм.).

Бяда, няшчасце.

Што за н. такая.

Ад напасці і чорт плача (з нар.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зза́ду.

1. прысл. З задняга боку.

Напасці з.

2. прыназ. з Р. За кім-, чым-н.

Ён ішоў з. воза.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напада́ць несов., в разн. знач. напада́ть; см. напа́сці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напа́сціць

‘выпасці каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. напа́шчу напа́сцім
2-я ас. напа́сціш напа́сціце
3-я ас. напа́сціць напа́сцяць
Прошлы час
м. напа́сціў напа́сцілі
ж. напа́сціла
н. напа́сціла
Загадны лад
2-я ас. напа́сці напа́сціце
Дзеепрыслоўе
прош. час напа́сціўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напа́сть​I сов. (на кого, что) напа́сці, накі́нуцца, апанава́ць (каго, што);

2. (с обвинениями) напа́сці;

3. (жадно наброситься) прост. накі́нуцца, кі́нуцца;

4. (случайно обнаружить) напа́сці, наткну́цца, натра́піць;

5. (внезапно охватить) напа́сці, апанава́ць (каго, што).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лю́кнуць

‘крыкнуць, напасці з лаянкай’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. лю́кну лю́кнем
2-я ас. лю́кнеш лю́кнеце
3-я ас. лю́кне лю́кнуць
Прошлы час
м. лю́кнуў лю́кнулі
ж. лю́кнула
н. лю́кнула
Загадны лад
2-я ас. лю́кні лю́кніце
Дзеепрыслоўе
прош. час лю́кнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

напусти́ться разг. (накинуться) накі́нуцца; (напасть) напа́сці, навалі́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нападзе́нне, -я, н.

1. гл. напасці.

2. зб. Частка каманды, якая непасрэдна вядзе атаку на праціўніка пры гульні ў футбол, хакей і пад.

Цэнтр нападзення.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Нары́на ’замеценая снегам дарога’ (Касе). Ад нарынуць ’намесці, наваліць’: снегу нарынуло ’навеяла’ (полац., Шн. 2, 454), параўн. нарынуць ’напасці, наляцець’ (ТС), нарынуцца ’напасці, накінуцца, наваліцца’ (Яруш., Бяльк., Мат. Гом.), да рынуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Назы́нуць ’наваліцца, напасці’ (Юрч.). Да зынуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)