кракі́, нескл., н.
1. Накід рысунка, чарцяжа; эскіз.
2. План мясцовасці, выкананы на вока, без папярэдняга вымярэння.
[Фр. croquis — накід.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скіцы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што і без дап.
Спец. Зрабіць (рабіць) эцюд, эскіз, накід.
[Ням. skizzieren ад грэч. schedios — наскора зроблены.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На́рыс (Гарэц., Байк. і Некр., БРС, ТСБМ). Запазычанне з польск. narys ’накід, малюнак, зарые’ або паўкалька з рус. очерк, гл. рыса, рысаваць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
намёткаII ж. (предварительный план) намётка, -кі ж.; (набросок) на́кід, -ду м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чарнаві́к, ‑а, м.
Чарнавы накід, тэкст, рукапіс чаго‑н. Чарнавік сачынення. □ Шматлікія вершы Дзяргая доўга адлежваліся ў яго чарнавіках, і пераважна таму, што аўтар заставаўся незадаволены іх адшліфоўкай. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.
1. чаго. Крэслячы, правесці шмат ліній; закрэсліць у многіх месцах.
2. што. Зрабіць накід (плана, схемы і пад.).
Н. чарцёж.
3. што і чаго. Напісаць (разм.).
Н. сказ у сшытку.
4. перан., што. Намеціць, вызначыць на будучае; прадказаць.
Н. шлях развіцця будучага прадпрыемства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Схе́ма ’спрошчаны чарцёж, агульны план, накід’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), схэ́ма ’тс’ (Ласт.). Запазычана праз польскае пасрэдніцтва або непасрэдна з лац. schema ’выгляд, знешнасць, фігура’, што паходзіць з грэч. σχῆμα ’тс’ (Фасмер, 3, 815; ЕСУМ, 5, 490).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
замалёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. замалёўваць — замаляваць.
2. Малюнак, накід з натуры. Пейзажная замалёўка. □ [Дзяўчына] звычайна цэлымі днямі сядзіць на карме з альбомам і алоўкам, робіць замалёўкі. Мележ. // перан. Пра літаратурны твор малога жанру на бытавую тэму. Кніга паказвае, як ад першых нясмелых замалёвак уздымалася .. [беларуская нацыянальная проза] у дакастрычніцкі час да значных мастацкіх здабыткаў. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эскі́з, ‑а, м.
1. Першы, папярэдні накід малюнка, карціны ці асобнай яе часткі. — Таксама не, — весела адказаў Коля і пачаў расказваць пра сённяшні ўрок малявання. Потым паказаў ёй [маці] свой эскіз казачнага дуба. Шыловіч. Каля дзесятка менш значных эцюдаў і эскізаў былі выстаўлены ў мастацкім магазіне, што таксама гарантавала пэўныя шансы. Васілевіч. // Першапачатковае афармленне скульптурнага твора, звычайна ў зменшаных памерах. Можна сказаць: ну, прыехаў паглядзець, пакідаць эскізы, а што датычыць скульптур — як удасца. Гроднеў. Сям-там, па кутках і прагалках, ціснуліся і другія незакончаныя або кінутыя работы ці толькі эскізы да іх — тулава, ногі, галава. Скрыган. // Накід, план літаратурнага ці музычнага твора. Некаторыя апавяданні Хвядоса Шынклера яшчэ носяць характар эскіза, замалёўкі. Арабей.
2. Малюнак, па якому ствараецца што‑н. (дэкарацыя, тэатральны касцюм і пад.). На маю просьбу памагчы нам аформіць спектакль, зрабіць эскізы касцюмаў Маша засмяялася. Шамякін. // Тэхнічны малюнак, выкананы ад рукі, з захаваннем асноўных правіл чарчэння, які змяшчае ўсе даныя для вырабу паказаных прадметаў. У архівах вялікага мастака выяўлены эскіз пральнай машыны. Матрунёнак.
[Фр. esquisse.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
набро́ска ж.
1. (действие) прост. накіда́нне, -ння ср., накі́дванне, -ння ср., на́кід, -ду м.;
2. см. набро́сок;
3. (предмет или материал) спец. накі́дка, -кі ж.;
ка́менная набро́ска каме́нная накі́дка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)