степе́нство ср., уст.

1. (рассудительность, солидность) пава́жнасць, -ці ж., ста́ласць, -ці ж.;

2. (при обращении) мі́ласць, -ці ж.;

ваше́ степе́нство уст., прост. ва́ша мі́ласць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ми́лостивый лі́тасцівы, мі́ласцівы, ласка́вы;

будь ми́лостив, бу́дьте ми́лостивы уст. будзь ласка́вы, бу́дзьце ласка́вы;

ми́лостивый госуда́рь (в обращении) уст. ва́ша мі́ласць;

ми́лостивая госуда́рыня (в обращении) уст. ва́ша мі́ласць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ми́лостыня мі́ласціна, -ны ж., мі́ласць, -ці ж.;

проси́ть ми́лостыню хадзі́ць па мі́ласці, жабрава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

змі́лавацца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.

Праявіць міласць, спагаду; злітавацца. [Зоська:] Нашто рукі звязалі? Мамачка, браточкі, змілуйцеся, развяжыце! Купала. Больш, тыдня Алесь працаваў на трактары: такое пакаранне прыдумаў яму старшыня. І ўсё ж, нарэшце, змілаваўся, зноў даў яму трохтонку. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подая́ние ср. мі́ласць, -ці ж.; мі́ласціна, -ны ж.;

проси́ть подая́ния хадзі́ць па мі́ласці, жабрава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Імасць уст. ’форма ветлівага звароту’ (ТСБМ, БРС, Гарэц.), іран. ’пра жонку блізка знаёмага субяседніка’ (ТСБМ), ’важная асоба’ (Марц.), імо́сценька ’ваша міласць’ (Касп.). Сюды ж імо́стачка ’галубка, сястрычка’ (Некр., 223) як форма ветлівага звароту з суф. ‑ачк‑а. Запазычанне з польск. imość < jejmość < jej miłość ’яе міласць’ (Слаўскі, 1, 452); параўн. ягомасць. Імысь ’пападдзя’ (Оч. В. Бел., 1893, 152) — далейшая ступень скарачэння з канкрэтызацыяй семантыкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мі́ласцівы ’прыхільны, паблажлівы, літасцівы’ (ТСБМ; КЭС, лаг.). Да ст.-слав. милостивъ ’тс’ (Цэйтлін, Лекс. ст.-слав. яз., 169), якое з милость ’міласць, добрыя, велікадушныя адносіны’, ’ахвяраванне, дар’ < милъ > мі́лы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

госуда́рь уст.

1. гасуда́р, -ра м.;

2. (в обращении) васпа́н, -на м.;

◊

ми́лостивый госуда́рь уст. ва́ша мі́ласць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уми́льность

1. мі́ласць, -ці ж.;

2. даго́длівасць, -ці ж., ліслі́васць, -ці ж., падлі́злівасць, -ці ж.; см. уми́льный;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ *Няўзго́да, неўзго́да ’няшчасце, непрыемнае здарэнне’ (ТС), рус. невзгода ’тс’. Ад незафіксаванага + узго́да, параўн. рус. дыял. взгода ’міласць, мір’ (да год, гл.), у беларускай мове звычайна згода ’тс’. Па лінгвагеаграфічных прычынах малаверагодна запазычанне з рускай мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)