ста́н

‘лагер, месца стаянкі; машына ці сістэма машын для апрацоўкі металу’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ста́н ста́ны
Р. ста́на ста́наў
Д. ста́ну ста́нам
В. ста́н ста́ны
Т. ста́нам ста́намі
М. ста́не ста́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шлак, -у, м.

Застылыя рэшткі пасля выплаўкі металу з руды.

|| прым. шла́кавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

медзь, -і, ж.

1. Хімічны элемент, метал чырванавата-жоўтага колеру, вязкі і коўкі.

Плаўленая м.

2. зб. Вырабы з такога металу.

3. зб. Грошы з такога металу (разм.).

Рэшту атрымаў меддзю.

|| прым. ме́дны, -ая, -ае і медзяны́, -а́я, -о́е (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́ба², -ы, мн. -ы, проб, ж.

Колькасць частак высакароднага металу, якая змяшчаецца ў пэўнай колькасці вагавых долей сплаву, а таксама кляймо на вырабах з высакароднага металу, якое абазначае гэту колькасць.

Золата нізкай пробы.

|| прым. про́бны, -ая, -ае (спец.).

Пробнае золата (з кляймом пробы).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

така́рны, -ая, -ае.

Звязаны з механічнай апрацоўкай металу, дрэва і іншых матэрыялаў пры дапамозе абточвання.

Т. станок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адпачы́н, -ну м., см. адпачы́нак 1;

○ а. мета́лу — о́тдых мета́лла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скро́шенность спец. вы́крышанасць, -ці ж.;

скро́шенность мета́лла вы́крышанасць мета́лу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напа́йка, -і, ДМ -па́йцы, мн. -і, -па́ек, ж.

1. гл. напаяць.

2. Напаяны кавалак металу.

Стальная н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кава́льскі, -ая, -ае.

Які мае адносіны да працы каваля, звязаны з апрацоўкай металу каваннем.

К. цэх.

К. молат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

злі́так, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м.

Застылы кавалак расплаўленага металу.

З. чыгуну.

Серабро ў злітках.

|| прым. злі́ткавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)